Cvrcka
| Cvrcka | |
|---|---|
 Vilenska / Vilinska vrela (Vilenske / Vilinske kose) i Cvrcka | |
| Države |  Bosna i Hercegovina |
| Dužina | 12 km |
| Izvor | obronci Čemernice |
| NV izvora | 1100 m |
| Ušće | Vrbanja (Večići - Vrbanjci) |
| Sliv | Crnomorski sliv |
| Pritoke | Bukovica |
Cvrckâ je najveća lijeva pritoka Vrbanje[1][2]
Izvire na sjeveroistočnim padinama Čemernice, na vododijelnici sa Jakotinom (također lijevom pritokom iste rijeke) i potocima koji se ulijevaju u Ugar. Duga je oko 12 km. Ušće joj je kod Vrbanjaca i Večića. Nastaje od dvije čelenke: Međurača (izvor na oko 1100 m n/v) i Vukača (izvor na oko 850 m n/v)[3]
Nakon utoka jedine pritoke – Bukovice, ulazi u dubok, strm i sa zapadne strane nepristupačan kanjon, čija dubina mjestimično iznosi i do 400 m u odnosu na okolni plato. U kanjonskom toku je niz kaskadnih virovâ ("kotlacâ"), a pri njegovom kraju (ispod sela Hrastik) su atraktivna Vilen(j)ska vrela. To je snažan izvor na desnoj litici sa koje voda pada u raspršenim mlazevima. Šezdesetih godina prošlog vijeka, na Cvrckoj je bilo oko 30 vodenica.
Iz kanjona rijeka izlazi u ljevkasto polje tek nešto prije Večića. Ta zaravan se proširuje u Večićko polje, koje se nalazi u uglu što za zatvaraju Cvrcka i Vrbanja, a proteže se oko 3 km uzvodno uz Vrbanju. Široko je oko 2 km.[4][5]
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ Bertić I., Ur. (1987): Veliki geografski atlas Jugoslavije. SNL, Zagreb
- ^ Mučibabić B., Ur. (1998): Geografski atlas Bosne i Hercegovine. Geodetski zavod BiH, Sarajevo.
- ^ Spahić M. et al. (2000): Bosna i Hercegovina (1:250.000). Izdavačko preduzeće „Sejtarija“, Sarajevo.
- ^ [1]
- ^ Vojnogeografski institut, Izd. (1955): Prnjavor (List karte 1:100.000, Izohipse na 20 m). Vojnogeografski institut, Beograd.