Miocit
| Miocit | |
|---|---|
 Opća struktura mišićne ćelije i nervno-mišične veze:
| |
| Detalji | |
| Latinski | Myocytus |
| Identifikatori | |
| TH | H2.00.05.0.00002 |
| FMA | 67328 |
| Anatomska terminologija | |
Miocit ili mišićna ćelija[1] je tip ćelija u mišićnom tkivu. Miociti su duge, cjevaste ćelije koje se nastaju iz mioblasta da formiraju mišićno tkivo u procesu poznatom kao miogeneza.[2] Postoje različiti specijalizovani oblici miocita sa karakterističnim svojstvima: ćelije srca, skeletnih i glatkih mišića označavaju se kao mišićna vlakna.[3]
Kardiomiociti su mišićna vlakna koja formiraju komore srca i imaju jedno centralno ćelijsko jedro.[4] Skeletna mišićna vlakna pomažu potpori i ktetnjama tijela ili njegovih dijelova i imaju periferna jedra.[5][6] Ćelije glatkih mišića kontroliraju nesvjesne, automatske pokrete, poput kontrakcija peristaltike u jednjaku i želucu.
Struktura
[uredi | uredi izvor]Terminologija
[uredi | uredi izvor]Neuobičajena mikrostruktura mišićnih ćelija navela je citologe da stvore specijalizovanu terminologiju. Međutim, svaki izraz specifičan za mišićne ćelije ima ekvivalent koja se koristi u u opisu drugih tipova ćelija:
| Mišićna ćelija | Druge ćelije organizma |
|---|---|
| Sarkoplazma | Citoplazma |
| Sarkoplazmatski retikulum | Glatki ER |
| Sarkosom | Mitohondrija |
| Sarkolema | Ćelijska membrana |
Sarkoplazma je citoplazma mišićnog vlakna. Većina je ispunjena miofibrilima, dugim proteinskim nitima od miofilamenata. Sarkoplazma također sadrži glikogen, polisaharida od glukoznih monomera, koji ćeliji daje energiju pri intenzivnoj aktivnosti i mioglobin, crveni pigment koji skladišti kiseik dok nije potreban za mišićnu aktivnost.[7]
Postoje tri tipa miofilamenata:[7]
- Debeli filamenti, građeni od molekula proteina zvanog miozin. U poprečnoprugastim mišićnim trakama, to su tamne niti koje sačinjavaju A-prugu.
- Tanki filamenti su od molekula proteina zvanog aktin. U poprečno prugastim trakama, to su lahka vlakna koja čine pojas I.
- Elastični filamenti su od titina, velikog opružnog proteina; ove niti se učvršćuju debelim nitima na Z disku.
Ovi miofilamenti djeluju zajedno u kontrakciji mišića.
Sarkoplazmatski retikulum, specijalizirani tip glatkog endoplazmatsog retikuluma, tvori mrežu oko svakog miofibrila mišićnog vlakna. Mreža je sastavljena od grupa dva dilatatora, nazvana terminalni sudovi i jedne poprečne cijevi ili T tubule, koji prolaze kroz ćeliju i izlaze na drugu stranu. Te tri komponente zajedno čine trijade koje postoje unutar mreže sarkoplazmatskog retikuluma, u kojima svaka T-cijev ima po dva terminalna suda sa svake strane. Sarkoplazmatski retikulum djeluje kao rezervoar za ione kalcija, pa kada se akcijski potencijal širi preko T-tubula, on signalizira sarkoplazmatskom retikulumu da oslobadi kalcijske ione iz zapornih membranskih kanala. kako bi se stimulirala mišićna kontrakcija.[7][8]
Sarkolema je ćelijska membrana prugastih mišićnih vlakana koja prima i provodi podražaje. Na kraju svakog mišićnog vlakna, spoljni sloj sarkoleme se kombinira sa vlaknima tetiva.[9] Unutar mišićnog vlakna stisnutog uz sarkolemu nalaze se višestruko spljoštena jedra; ovo multinuklearno stanje rezultat je višestrukih mioblasta koji su spajeni pri foromiranju svakog mišićnog vlakna, gdje svaki mioblast donosi jedno jedro.[7]
Unutrašnja struktura
[uredi | uredi izvor]
Ćelijska membrana miocita ima nekoliko specijaliziranih područja, koja mogu uključivati nterkalarani disk i poprečni cjevasti sistem. Ćelijska membrana je pokrivena slojem lamine širine oko 50 nanometara. Laminarni pokrov može se odvojiti u dva sloja; lamina densa i lamina lucida. Između ta dva sloja može biti nekoliko različitih vrsta iona, uključujući kalcijeve.[10]
Ćelijska membrana je pričvršćena na ćelijskom citoskeletu ankerskim vlaknima koja su široka oko 10 nanometara. Ona se općenito nalaze na Z linijama, tako da formiraju brazde i poprečne cjevčice. U srčanim miocitima ovo oblikuje išaranu površinu.[10]
Citoskelet je temelj na kojem se gradi ostatak ćelije i ima dvije glavne uloge: stabilizira topografiju unutarćelijskih komponenti i kontrolira veličinu i oblik ćelije. Dok je prva funkcija važna za biohemijske procese, druga je presudna u definiranju odnosa površine i zapremine ćelije. To snažno utiče na svojstva električnog potencijala ćelija koje se mogu pobuđivati. Pored toga, odstupanje od standardnog oblika i veličine ćelije može imati negativan uticaj na uduće aktivnosti.[10]
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ al.], consultants Daniel Albert (2012). Dorland's illustrated medical dictionary (32nd izd.). Philadelphia, PA: Saunders/Elsevier. str. 321. ISBN 978-1-4160-6257-8.
- ^ Myocytes na US National Library of Medicine Medical Subject Headings (MeSH)
- ^ al.], consultants Daniel Albert ... [et (2012). Dorland's illustrated medical dictionary (32nd izd.). Philadelphia, PA: Saunders/Elsevier. str. 321 and 697. ISBN 978-1-4160-6257-8.
- ^ "Muscle tissues". Arhivirano s originala, 13. 10. 2015. Pristupljeno 7. 7. 2019.
- ^ Scott, W; Stevens, J; Binder-Macleod, SA (2001). "Human skeletal muscle fiber type classifications". Physical Therapy. 81 (11): 1810–1816. PMID 11694174. Arhivirano s originala, 13. 2. 2015.
- ^ "Does anyone know why skeletal muscle fibers have peripheral nuclei, but the cardiomyocytes not? What are the functional advantages?". ResearchGate. Arhivirano s originala, 19. 9. 2017.
- ^ a b c d Saladin, K (2012). Anatomy & Physiology: The Unity of Form and Function (6th izd.). New York: McGraw-Hill. str. 403–405. ISBN 978-0-07-337825-1.
- ^ Sugi, Haruo; Abe, T; Kobayashi, T; Chaen, S; Ohnuki, Y; Saeki, Y; Sugiura, S; Guerrero-Hernandez, Agustin (2013). "Enhancement of force generated by individual myosin heads in skinned rabbit psoas muscle fibers at low ionic strength". PLoS ONE. 8 (5): e63658. Bibcode:2013PLoSO...863658S. doi:10.1371/journal.pone.0063658. PMC 3655179. PMID 23691080.
- ^ Bentzinger, CF; Wang, YX; Rudnicki, MA (1. 2. 2012). "Building muscle: molecular regulation of myogenesis". Cold Spring Harbor Perspectives in Biology. 4 (2): a008342. doi:10.1101/cshperspect.a008342. PMC 3281568. PMID 22300977.
- ^ a b c Ferrari, Roberto. "Healthy versus sick myocytes: metabolism, structure and function" (PDF). oxfordjournals.org/en. Oxford University Press. Arhivirano s originala (PDF), 19. 2. 2015. Pristupljeno 12. 2. 2015.
