Idi na sadržaj

Pentil grupa

S Wikipedije, slobodne enciklopedije
Pentil radikal
Općenito
Hemijski spojPentil radikal
Druga imena
IUPAC ime: Pentil
Molekularna formulaC5H11
CAS registarski broj2672-01-7
SMILES[CH2]CCCC
InChI1S/C5H11/c1-3-5-4-2/h1,3-5H2,2H3
Osobine1
Molarna masa71,1408 g mol−1
RastvorljivostReagira
Rizičnost
NFPA 704
 
 
 
 
1 Gdje god je moguće korištene su SI jedinice. Ako nije drugačije naznačeno, dati podaci vrijede pri standardnim uslovima.

Pentil grupa ili pentil – u organskoj hemiji – je petougljična alkil funkcijska grupa, supstituent) sa hemijskom formulom –C 5H11. To je supstituentni oblik alkanskog pentana. U starijoj literaturi, za pentil grupu često se koristi zajedničko nesistemsko ime amil. Nasuprot tome, ime pentil je upotrebljavano za nekoliko petougljičnih razgranatih alkil grupa, prepoznatljivih po raznim prefiksima.[1][2][3][4]

Ciklopentil grupa je prsten sa formulom –C5H9.

Ime se također upotrebljava za pentil radikal, pentil grupu kao izoliranu molekulu. Ovaj slobodni radikal samo je uočen u ekstremnim uvjetima. Njegova formula se često piše kao "C5H11•" ili "•C5H11", za oznaku da ima nezasićenu valentnu vezu.

Starije "pentil" grupe

[uredi | uredi izvor]

Ponekad se još uvijek upotrebljavaju slijedeći nazivi:

Ime Struktura IUPAC status IUPAC preporuka Primjeri
n-pentil H3C(CH2)4 pentil
tert-pentil H3CCH2(H3C−)2C− Dopušteno 1,1-dimetilpropil
neopentil (H3C−)3C−CH2 Dopušteno 2,2-dimetilpropil
izopentil (H3C−)2CH−CH2CH2 Dopušteno 3-metilbutil
sec-pentil H3CCH2CH2−(H3C−)CH− 1-metilbutil, pentan-2-il
3-pentil (H3CH2C−)2CH− 1-etilpropil, pentan-3-il
Mogući izomeri pentil grupe:
crvene isprekidane linije ukazuju na povezanost sa susjednim vezama
Gornji red s lijeva na desno: n-pentil (amil), 2-pentyl  (s-pentil), 3-pentil;
Srednji red: 2-metilbutil, 3-metilbutil  (izo-pentil ili izo- amil), 3-metilbutil-2-il, 2-methilbutil-2-il;
Donji red: 2,2-dimetilpropil  (neopentil)

Pentil radikal

[uredi | uredi izvor]

Slobodni radikal pentila proučavali su Pacansky i Gutierrez, 1983. Radikal je dobijen ekspozijom bisheksanoil-peroksida zarobljenog u smrznutom argonu u ultraljubičastom osvjetljenju, koja je prouzrokovala njegovu razgradnju u po dvije molekule ugljik-dioksida (CO2) i pentil radikala.

Primjeri

[uredi | uredi izvor]

Reference

[uredi | uredi izvor]
  1. ^ Voet D, Voet J. . (1995). Biochemistry, 2nd Ed. Wiley, http://www.wiley.com/college/math/chem/cg/sales/voet.html. Vanjski link u parametru |publisher= (pomoć)CS1 održavanje: upotreba parametra authors (link)
  2. ^ Atkins P., de Paula J. (2006). Physical chemistry, 8th Ed. San Francisco: W. H. Freeman. ISBN 0-7167-8759-8.
  3. ^ Whitten K.W., Gailey K. D. and Davis R. E. (1992). General chemistry, 4th Ed. Philadelphia: Saunders College Publishing. ISBN 0-03-072373-6.
  4. ^ Petrucci R. H., Harwood W. S., Herring F. G. (2002). General Chemistry, 8th Ed. New York: Prentice-Hall. ISBN 0-13-014329-4.CS1 održavanje: više imena: authors list (link)

Vanjski linkovi

[uredi | uredi izvor]