de

Cymraeg

De.

Cynaniad

• /deː/

Geirdarddiad

Rhyngdoriad deau ‘dde; de’ o'r Gymraeg Canol dehau, deheu o'r Gelteg *dexswos ‘dde’; dybled dde. Gyda'r de ar yr ochr dde pan yn wynebu'r dwyrain. Cymharer â'r Gernyweg dyghow, y Llydaweg dehoù ‘dde’ a Gaeleg yr Alban deas.

Enw

de g

1. Un o'r pedwar prif bwynt ar gwmpawd, 180 gradd yn benodol ac yn pwyntio tuag at Pegwn y De, ac sy'n pwyntio i lawr ar fap yn draddodiadol.

Termau cysylltiedig

• tarddeiriau: deheuad, deheuol, deheuwr
• de-ddwyrain, de-orllewin
• cyfansoddeiriau: deheubarth, deheudir, deheuig, deheulaw, deheurwydd, deheuwynt

Gwrthwynebeiriau

• gogledd

Cyfieithiadau

Almaeneg: Süden g Cernyweg: dyghow g, dyghowbarth b, soth g Eidaleg: sud g, mezzogiorno g Ffrangeg: sud g Gaeleg yr Alban: deas b Galiseg: sur Groeg: νότος (nótos) g Gwyddeleg: deisceart g Iseldireg: zuiden d

Llydaweg: su g, kreisteiz g Pwyleg: południe d Saesneg: south Sbaeneg: sur g

Adferf

de

1. Ar yr ochr dde.
2. Tua'r ochr dde.

Gwrthwynebeiriau

• chwith

Cyfieithiadau

Saesneg: right