Bwyell
 | |
| Math | hand tool, separation device, arteffact  |
|---|---|
| Yn cynnwys | axe handle, llafn |
 Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia | |
Arf i dorri coed fel arfer ydy bwyell. Mae'n arf hynafol iawn ac fe'i gwnaed yn gyntaf allan o garreg ac yna o gopr, efydd, haearn ac erbyn heddiw, i gryfhau'r fwyell caiff ei wneud allan o ddur gyda choesyn o bren neu ddefnydd synthetig.
Mae gan y fwyell ddwy ran, fel arfer: handlen bren er mwyn ei gydio a llafn, sef y darn metel, sy'n hollti'r pren i'r naill ochor a'r llall. Ceir tim o fwyellwyr o ardal Gwynedd o'r enw "Bwyellwyr Gwynedd".
Cyfeiriadau llenyddol
[golygu | golygu cod]- Canodd Alan Llwyd englyn:
- I fwyellu'r afallen - daeth ellyll
- Gyda thwyll a chynnen,
- Eilliodd ym môn briallen
- A dileu fy nghenedl hen.
- ('Awdl i'r Hil Wen'; Eisteddfod Rhuthun 1976)
