Ρίανον

Η Ρίανον ιππεύοντας στο Άρμπερθ. Από Το Μαμπινόγκιον, μεταφρασμένο από την Λαίδη Σάρλοτ Γκεστ, 1877

Η Ρίανον (ουαλικά: Rhiannon) είναι σημαντική προσωπικότητα στο Μαμπινόγκι, τη μεσαιωνική ουαλική συλλογή ιστοριών. Εμφανίζεται κυρίως στο πρώτο τμήμα του Μαμπινόγκι και ξανά στο τρίτο τμήμα. Πρόκειται για μια ισχυρή νοητή γυναίκα του Άλλου Κόσμου, που επιλέγει τον Πούιχλ, πρίγκηπα του Ντέβεντ (δυτική Ουαλία), ως σύζυγό της, προτιμώντας έναν άλλο άνθρωπο στον οποίο έχει ήδη δεσμευθεί. Είναι έξυπνη, πολιτικά στρατηγική και φημίζεται για τον πλούτο και τη γενναιοδωρία της. Με τον Πούιχλ έχει έναν γιο, τον ήρωα Πρύντερι, ο οποίος αργότερα κληρονομεί την κυριαρχία του Ντέβεντ. Υπομένει τραγωδία όταν το νεογέννητο παιδί της έχει απαχθεί και κατηγορείται για παιδοκτονία. Ως χήρα παντρεύεται τον Μαναουένταν της βρετανικής βασιλικής οικογένειας και ζει και άλλες περιπέτειες που περιλαμβάνουν απολαύσεις.

Όπως μερικές άλλες μορφές της βρετανικής/ουαλικής λογοτεχνικής παράδοσης, η Ρίανον μπορεί να είναι ανάκλαση μιας προηγούμενης κελτικής θεότητας. Το όνομά της φαίνεται να προέρχεται από την ανακατασκευασμένη βρυθονική μορφή *Rīgantonā, παράγωγο της *rīgan- «βασίλισσας». Στο πρώτο τμήμα του Μαμπινόγκι, η Ρίανον συνδέεται στενά με τα άλογα, όπως και ο γιος της ο Πρύντερι. Συχνά θεωρείται ότι σχετίζεται με τη γαλάτισσα θεά των αλόγων, την Επόνα. Αυτή και ο γιος της συχνά απεικονίζονται ως φοράδα και πουλάρι. Όπως και η Επόνα, κάθεται μερικές φορές στο άλογό της με ήρεμο, στατικό τρόπο. Ενώ αυτή η σύνδεση με την Επόνα είναι γενικά αποδεκτή μεταξύ των μελετητών των κελτικών σπουδών και του Μαμπινόγκι, ο Ρόναλντ Χάττον, γενικός ιστορικός, είναι σκεπτικιστής πάνω σ' αυτό το θέμα.