Einar H. Kvaran
Einar Hjörleifsson Kvaran (6. desember 1859 – 21. maí 1938) var rithöfundur, ritstjóri og þýðandi.
Einar fæddist í Vallanesi í Suður-Múlasýslu og ólst upp í Blöndudalshólum í Austur-Húnavatnssýslu og Goðdölum í Skagafirði en faðir hans, Hjörleifur Einarsson, var prestur á báðum þessum stöðum. Einar varð stúdent úr Lærða skólanum í Reykjavík 1881 og fór síðan til náms í Kaupmannahöfn og lagði þar stund á hagfræði við Hafnarháskóla en lauk ekki prófi. Eftir Kaupmannahafnarveruna var Einar lengi ritstjóri, fyrst í Winnipeg, þar sem hann átti þátt í stofnun bæði Heimskringlu og Lögbergs, og síðan á Íslandi þar sem hann tók upp ættarnafnið Kvaran árið 1916. Hann var mikill spíritisti, átti þátt í að stofna Sálarrannsóknarfélag Íslands og var fyrsti ritstjóri tímaritsins Morguns. Þegar Einar var í Kaupmannahöfn var raunsæisstefnan sem óðast að ryðja sér til rúms á Norðurlöndunum. Hann hreifst af stefnunni og gaf út tímaritið Verðandi 1882 með þremur félögum sínum þar sem þeir birtu eftir sig verk í anda hinnar nýju stefnu. Einar var mikilvirkur höfundur og skrifaði bæði skáldsögur og smásögur í raunsæislegum stíl.
Einar giftist Gíslínu Gísladóttur árið 1888. Meðal barna þeirra var Ragnar E. Kvaran, prestur og landkynnir. Meðal barnabarna þeirra voru Sigurð Arnalds, útgefandi og ritstjóri, Ævar Kvaran, leikari og Böðvar Kvaran, bókasafnari og bóksöguritari.
Fyrirrennari: Jón Stefánsson |
|
Eftirmaður: Jón Ólafsson | |||
Fyrirrennari: Guðmundur Finnbogason |
|
Eftirmaður: Björn Bjarnason |
Heimild
[breyta | breyta frumkóða]- Sýnisbók íslenskra bókmennta frá 1550 til 1900, Kristján Eiríksson tók saman, Reykjavík 2003.
Tenglar
[breyta | breyta frumkóða]- „Andleg hreyfing í stöðnuðum vatnsstígvélabæ“; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1994
- „Kvaran og bókmenntaverðlaun Nóbels“; grein í Morgunblaðinu 1997
- „Vesturför Einars H. Kvaran“; grein í Ísafold 1925
- Einar Hjörleifsson Kvaran
- Skáldið og brautryðjandinn, sýning í Þjóðarbókhlöðu 2010 Geymt 11 ágúst 2010 í Wayback Machine