Laugaskarð

Laugaskarð eða Laugahlið, stundum nefnt í fleirtölu Laugaskörð (grísku: Θερμοπυλαι (Þermopýlæ)) var til forna mjó landræma milli fjalls og sjávar í austurhluta Mið-Grikklands.

Þar varðist fámennt lið Grikkja, undir forystu hins spartverska Leonídasar, gegn miklum her Xerxesar Persakonungs til síðasta manns í orrustu sem nefnd hefur verið Orrustan við Laugaskarð árið 480 f.Kr. Þar sem þeir börðust var síðan reist súla með kvæði eftir Símonídes frá Keos og er þannig á grísku:

Ὦ ξεῖν’, ἀγγέλλειν Λακεδαιμονίοις ὅτι τῇδε

κείμεθα, τοῖς κείνων ῥήμασι πειθόμενοι.

Ō xein', angellein Lakedaimoniois hoti tēide

keimeþa tois keinōn hrēmasi peiþomenoi.

Þýtt þannig:

Ferðamaður! segðu Spartverjum, að vér hvílum hér,

af því vér hlýddum lögum þeirra.

Sem Steingrímur Thorsteinsson þýðir svo:

Vegfari, ber frá oss boð og borglýðnum seg það í Spörtu,

fallnir að hvílum vér hér, hlýðnir við ættjarðarlög

Og sem Helgi Hálfdanarson þýðir svo:

Hverf þú til Spörtu heim; þar skaltu segja,

að hlýðnir lögum kusum vér að deyja.

Og sem Stefán Steinsson þýðir þannig:

Gestur, láttu Lakverja vita að hér hvíli hermenn sem gerðu það sem fyrir þá var lagt.