Прејди на содржината

Непал

Од Википедија — слободната енциклопедија
Сојузна Демократска Република Непал
संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र नेपाल
Знаме
Геслоजननी जन्मभूमिश्च स्वर्गादपि गरीयसी(деванагари)
„Мајката и Татковината се поголеми од Небото“
ХимнаСочинет од стотици цветови
Сају тунга пулка
Местоположба на Непал
Главен град
(и најголем)
Катманду (непалски: काठमांडौ)
27°42′N 85°19′E / 27.700° СГШ; 85.317° ИГД / 27.700; 85.317
Службен јазик непалски
Признаени регионални јазици мајтилски, неварски, боџпурски, Тару, Гурунг, таманг, магарски, авади, шерпа, киранти и останати 100 јазици.
Демоним непалец
Уредување република
 •  Претседател Рам Чандра Паудел
 •  Премиер К. П. Шарма Оли
Обединување
 •  Прогласено кралство 21 декември 1768 
 •  Објавена држава 15 јануари 2007 
 •  Прогласена република 28 мај 2008 
Површина
 •  Вкупна 147,181 км2 (93rd)
 •  Вода (%) 2.8
Население
 •  проценка за јули 2008 г. 29,519,114 (40-та)
 •  Попис 2007 28,875,140 
 •  Густина 184 жит/км2 (56-та)
БДП (ПКМ) проценка за 2008 г.
 •  Вкупен $31.582 милијарди[1] 
 •  По жител $1,142[1] 
БДП (номинален) проценка за 2008 г.
 •  Вкупно $12.698 billion[1] 
 •  По жител $459[1] 
Џиниев коеф. (2003–04)47.2
висок
ИЧР (2014) 0.540[2]
низок · 145та
Валута рупија (NPR)
Часовен појас NPT (UTC+5:45)
 •  (ЛСВ) н/п (UTC+5:45)
Се вози на лево
НДД .np
Повик. бр. 977

Непал (непалски: नेपाल), офиц. Сојузна Демократска Република Непалрепублика на Хималаите. Се наоѓа во Јужна Азија. Се граничи со Кина на север и со Индија на југ, исток и запад. Главен град е Катманду. Сè до 2008 г. земјата била кралство.

По повеќевековно владеење на апсолутни монарси, во 1990 година е воведена уставна монархија. Сепак монархот и по воведувањето на уставната монархија задржал голем дел од власта, поради што помеѓу населението се јави големо незадоволство, кое во 1996 резултира со отпочнување на граѓанска војна во Непал. Од едната страна во војната се маоистичките бунтовници, а од другата приврзаниците на кралот. На 28 мај 2008 Непал е прогласен за република, под новото уставно име Демократска Република Непал.

Етимологија на име

[уреди | уреди извор]

Непал има население од повеќе од 26 милиони луѓе, составено од над 40 различни раси и племиња. Земјата нуди таква разновидност што посетителот ќе го видат на било кој начин животот од камено време, во далечниот запад и високите ридови. Две поголеми групи во Непал се: Тибето-Бурман, или Монголоиди од север, и Индоариевци од југ. Многу обичаи се наследени од двете страни и се развиени од страна на влијанија на земјиштето, климата и расположливи ресурси. Најголемата групи можат да бидат поделени врз основа на географски локации по височина.

Административна поделба

[уреди | уреди извор]

Непал е поделен на 5 развојни региони (непалски: विकास क्षेत्र), 14 административни зони (अञ्चल) и 75 окрузи (जिल्ला). На чело на секој округ стои извршен управник одговорен за јавниот ред и мир, како и за усогласување на работата на владините служби.

Карта на развојните региони во Непал

Петте региони се следниве (од исток кон запад):

Карта на зоните во Непал

Еве список на зоните во земјата:

  1. Багмати
  2. Бери
  3. Давалагири
  4. Гандаки
  5. Џанакпур
  6. Карнали
  7. Коси
  1. Лумбини
  2. Махакали
  3. Мечи
  4. Нарајани
  5. Рапти
  6. Сагармата
  7. Сети

Стопанство

[уреди | уреди извор]

Главна стопанска гранка во државата е сѐ уште земјоделството, иако сѐ повеќе се застапени и услужните дејности (туризмот). Државата голема помош прима од дарителите, односно од Германија, Кина, Јапонија и Соединетите Американски Држави. Најзастапени земјоделски култури се пченката, пченицата, оризот, памукот,тутунот, компирот и чајот. Сточарството во Непал е исто така прилично развиено. Се одгледуваат овци (2,4 милиони), говеда (7 милиони), свињи и кози. Индустријата сѐ уште е во развиток. Развиени се прехранбената индустрија и чевларството. Од рудите има злато, бакар, железо, манган и никел.

Население, јазик и религија

[уреди | уреди извор]

Во Непал живеат повеќе од 60 различни етнички заедници и касти. Четири најбројни групи се кшатрије (околу 16%), брамани (околу 13%), магар (7%) и тару (6,75%). Познатите шерпи, познати како водачи на алпинистичките експедиции, сочинуваат само 0,68% од целото население. Хиндуизмот е најбројна религија (80%), па потоа следи будизмот (11%). Основачот на будизмот Сидарта Гаутама (Буда) е роден во Непал. Околу половина од населението го зборува непалскиот јазик. Непалското знаме е единствено државно знаме кое нема правоаголна форма. Половина од населението на Непал живее под границата на сиромаштијата (1,25$ дневно).

Религија

[уреди | уреди извор]
Верници во Непал
Хиндуисти
  
81,3 %
Будисти
  
9,0 %
Муслимани
  
4,4 %
Кирати
  
3,0 %
Католици
  
1,4 %
Други
  
0,9 %


  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 „Nepal“. International Monetary Fund. Посетено на 2009-04-22.
  2. „2014 Human Development Report Summary“ (PDF). United Nations Development Programme. 2014. стр. 21–25. Посетено на 27 јули 2014.