Beemster
| Gemaente Beemster | ||
 |
| |
| (Vlagge van Beemster) | (Waopen van Beemster) | |
 Lokatie van de gemeante Beemster
| ||
| Informasie | ||
| Proveensie |  Noord-Holland
| |
| Heufdplaatse | Middenbeemster | |
| Geografie en bevolking | ||
| Öppervlakte - Laand - Water |
72,08 km² 69,28 km² 2,80 km² | |
| Inwonners Bevolkingsdichtheid |
8490 (1 juli 2006) 123 inw./km² | |
| Koordinaten | 52° 34′ N, 4° 56′ O
| |
| Aoverig | ||
| Belangrieke verkeersaoders | A7, N243, N244 | |
| Netnummer | 0299 | |
| Postkode | 1460-1464 | |
| Offisiële webstie www.beemster.net | ||
Beemster (Westfrees: Biemster) is ne veurmaolige gemeente en polder in de Nederlandse previnsie Noord-Hollaand en hef ne oppervlaakte van 72,08 km² (waorvan 2,80 km² water). De veurmaolige gemeente Beemster makte dele uut van de plusregio Stadsregio Amsterdam.
Op 1 jannewaori 2022 is Beemster op-egaon in de gemeente Purmerend.
Dorpen in de veurmaolige gemeente
[bewark | bronkode bewarken]- Middenbeemster (Middenbiemster)
- Noordbeemster (Noôrdbiemster)
- Westbeemster (Westbiemster)
- Zuudoostbeemster (Sûdoôstbiemster
- Halfweg (Hallefwei)
- Klaterbuurt (Kletterbuur)
Geskiednis
[bewark | bronkode bewarken]Rönd het jaor 800 was het gebeed, dat noo de gemeente Beemster heet, bedekt met veane. Beemster kump van 'Bamestra' (Grönendiek, 2000), de name van een rivierken in het gebeed. Ofsteaken van het veane deur de leu samen met stormvloden leien dertoo dat dit rivierken argens in de buurte van 1150-1250 uutgrujden tot nen binnenzee, een meer dat in vri-je verbinding stond met de Zuderzee. Het gebeed beheurden toon bi-j twee gewesten/gouwen; Westflinge en Waoterlaand.
In 1607 wierd an enkele burgemeisters (onder aandere dee van Amsterdam) en rieke koopleu met anzeen toostemming egovven deur de Staoten van Hollaand en West-Freeslaand, um de Beemster dreuge te leggen, en dat deden zi-j onder leiding van Jan Adriaanszoon Leeghwater. Hi-j hef hier 43 poldermöllen veur ebroekt.
In 1610, toon et wark bi-jnoa kloar was, leep et meer weer vol as gevolg van ne bratse in de Zuderzeedieken. Zi-j hebt zich toon oetprakkeseerd um den ringdiek zo hoge te maken dat den diek enen meter bovven t umringende laand uutstak. Op 19 mei 1612 was den polder dreuge en was noe De Beemster een feit. Het laand wierd in-edeeld in rechtheukege läpkes groond noar een geometries patroon. De läpkes groond wierden verdeeld onder de geldscheters. De kwaliteit van den landbouwgroond was dusdöaneg hoge dat et prejekt in dee tied as een ekonomisch succes ezene wierden, in teggenstelling tot bi-jveurbeeld Heerhugoweerd.
Dreehonderd jaor lang wierd den polder dreug-eholden mit 50 poldermöllen, begin twintigste eeuwe wierden zi-j vervangen deur gemalen en de möllen bunt noe allemaole vort.
Den zudeleken ringvoart is sinds 1825 onderdeel van et Noordhollandsch Kanaal.
Sinds 1960 is ne ingriepende verfiening van et ontwateringssysteem deur-evoerd. De waterbeheersing is noe zo precies meugelek of-estemd op de bestoande verschillen in heugteligging, oard en gebruuk van de landeri-jen; der kan ok rekkening eholdn wödden met veraanderingen in et bodemgebruuk.
Vanof 1999 steet den heilen polder Beemster op den Top 100 der Nederlaandsen UNESCO-monumenten.
In de Beemster ligt vief forten as onderdeal van de Stelling van Amsterdam, ok Wealdarfgood, woarunder et Fort bi-j Spiekerbore. Hier stoat dus twee Wealddarfgoodplaetse op éne plek bi-j mekare.
Butenplaetse
[bewark | bronkode bewarken]De Beemster telden in de Golden Eeuwe völle butenplaetse, ebouwd deur rieke, mangs VOC-koopleu. As gevolg doarvan is in de Beemster nog altied een tröpken statige butenplaetse te vinden, as Boschriek (ca. 1850) an den Jisperweg, Mariënheuvel (ca. 1820) an den Volgerweg en Rüstenhove (ca. 1768) op den hook van de Volgerweg en Middenweg, allen partikulier bezit.
Stolpen
[bewark | bronkode bewarken]Deur den vruchtboaren groond hef de Beemster zich ok stark ontwikkeld as boerengebeed. Kenmarkend veur de Beemster bunt dan ok de opvallende stolpboerderi-jen met eure piramidedaeke, zoas de bekende stolpboerderi-je Den Eenhoorn (ca. 1682). Woar dizzen stolpboerderi-jen vrögger een boerenbedrief wierden, bunt dee huze steureg meer bewond deur rieke kopers met veurleefde veur het laandleaven. De korten afstand tot Amsterdam, de grote huze en de symmetriese läpkes groond trekt völ kopers van buten naor de Beemster. Doarumme wödt de Beemster van warkumgeaving steeds meer ne wonumgeaving.
Uutgoande verwiezingen
[bewark | bronkode bewarken]| Bronnen / wellen: |
|