Bayreuth
Bayreuth [[baɪ̯ˈrɔʏ̯t]] is en kreisfree Stadt in den bayerischen Regeerensbezirk Oberfranken. De Stadt is Sitt vun de Regeeren vun Oberfranken, vun den Bezirk Oberfranken un vun dat Landratsamt Bayreuth. Weltberühmt is Bayreuth dör de jährlich in dat Festspeelhuus up den Gröönen Hügel stattfinnen Richard-Wagner-Festspelen. Dat markgräflich Opernhuus hörrt siet 2012 to dat UNESCO-Weltkulturarv.
Anners as de Naam vermoden lett, hörrt de Stadt eerst siet 1810 to Bayern.[1] In Bayreuth leven 73.909 Inwahner (Stand: 31.12.2021) up en Flach vun 66,92 km. Dat Autokennteken vun Bayreuth is „BT“.
Naam
[ännern | Bornkood ännern]1194 wurr de Oort as Baierrute in en Oorkunn vun den Bischop Otto II. von Bamberg eerstmals nömmt. De Naambestanddeel -rute is vermootlich as Rodung to düüden. Dat Baier- up Towannerer ut den bairischen Siedlungsruum verwiesen kunn, is umstreeden un nich nahtowiesen. Völ düüt dorup hen, dat de endgültige Naamsgeven eerst nah de sekundären Oortserweiterung tostannen keem un spezielle bayerische Interessen sichtbar maaken sull.[2] Beleggt sünd in dat Bayreuther Landbook van 1421/24 ok de Beteeken Peyeruth un Peyrreute, de Vörgängerkark vun de Stadtkark wurr tonächst as „Pfarr peyr Reut“ (Reut = Altenstadt) betekent.[3]
Dat „y“ vun den Stadtnaam düükt lang för de Inbesittnahme vun de Stadt dör Bayern all in dat 15. Johrhunnert eerstmals up. De Schrievwies vun den Landsnaam Bayern mit „y“ wurr vun Ludwig I. in dat Johr 1825 anordnet.</ref> De hüüdige Schrievform is 1625 in dat Kulmbacher Bürgerbuch beleggt, hett sück aber noch nich endgültig dörsett. Markgräfin Wilhelmine (1709–1758) hett de Stadt „Bareith“ nömmt.[4]
Söhns un Döchter vun de Stadt
[ännern | Bornkood ännern]- Ludwig Abeille (1761-1838) Pianist un Komponist
- Max von der Grün (1926-2005) Schriever
- Wilhelm Leuschner (1890-1944) Gewerkschafter un Wedderstandskämper
De Komponist Richard Wagner wurrd woll immer mit Bayreuth in Verbinnen brocht, is dor aber nich boren.
Weblenken
[ännern | Bornkood ännern]
- Litratur över Bayreuth in den DNB-Katalog
- Stadtplan mit dem BayernViewer
- Stadt Bayreuth
- Das Bayreuth der Markgräfin Wilhelmine
- Bayerische Schlösserverwaltung
- Rundgang durch Bayreuth
- Historisches in Bayreuth und Umgebung
Enkeld Nahwiesen
[ännern | Bornkood ännern]- ↑ Rainer Trübsbach: Geschichte der Stadt Bayreuth. S. 154.
- ↑ Rainer Trübsbach, Geschichte der Stadt Bayreuth. 1194–1994, Druckhaus Bayreuth, Bayreuth, 1993, ISBN=3-922808-35-2|Siet=28
- ↑ Rainer Trübsbach: Geschichte der Stadt Bayreuth, S. 24
- ↑ Karl Müssel: Bayreuth in acht Jahrhunderten, 1. Uplaag. Gondrom, Bindlach, 1993, ISBN=3-8112-0809-8 Siet=25