Loots
Loots is de afkörte Form vun dat Woort Lootsmann oder engelsch loadsman = Geleitsmann, Wegwieser, Föhrer dör unbekannte un gefährliche Waterrebeden, so as dat Wattenmeer an de Noordseeküst.
De Schipperee harr mit de Sandbänk un de Undeepden in’t Wattenmeer al ümmer mit de Last to doon, den rechten Weg na de Havens to finnen. De Gefahr, ut dat Fohrwater herut to kamen un up ene Sandbank to stranden, weer groot, besünners för de Schippers ut frömde Lannen. Wenn dat liekers passeert weer, kunnen se vun Glück seggen, wenn de Fischer an de Küst to Hülp kemen, dat Schipp wedder flott maken un sik anboden, den Weg na den Haven to wiesen. Vele Käptns gungen de Gefahr ut'n Weg un nehmen sik al froh genoog enen vun de oortskunnigen Fischers as Wegwieser. So keem dat, dat mit de Tiet de Loodsmann oder Loots to enen richtigen Beroop wurr.
De Regeren vun de Küstenlänner weer ok daran gelegen, dat de Seehannel seker vör sik gung, geev Regeln herut, na de sik de Lootsen richten mussen, un stell ok Jollen, Kutters un Schoners to Verfögen, vun de de Lootsen up de ankamen Scheep versett warrn kunnen. De Lootsen sülfst sloten sik to Lootsensellschappen tosamen un sorgen so darför, dat up den Lootsdeenst Verlaat weer.
As de Scheep mit de Tiet ümmer grötter wurrn, de Verkehr an de Waterkant stark tonehm un de moderne Navigatschoon inföhrt wurr, do kemen de Lootsen alleen mit ehre betere Oortskennis nich mehr ut. Vandaag kann blots de Loots weern, de so wat bi 15 Utbildungs- un Beroopsjohren achter sik hett, tominnst sess Jahren darvun as Schippsoffizeer un faken ok as Kaptein nawiesen kann. Darna kummt noch de Utbildung as Lootsanwärter mit Seminaren an Schippsmanöver un Radarsimulatoren.
Egentlich is de Seeloots na dat Seerecht blots en Hülpsmann för den Kaptein, aver in de Regel överlett man em in de Praxis dat Leit vun dat ganze Schipp.