móc

móc (język polski)

wymowa:

IPA: [mut͡s], AS: [muc], móc; mogę możesz

homofon: muc

​

znaczenia:

czasownik modalny nieprzechodni

(1.1) być w stanie coś wykonać, zrobić

(1.2) mieć zezwolenie lub uprawnienie do wykonania czegoś

(1.3) mieć szansę zaistnieć, wydarzyć się

odmiana:

(1.1-3)

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		móc
czas teraźniejszy		mogę	możesz	może	możemy	możecie	mogą
czas przeszły	m	mogłem	mogłeś	mógł	mogliśmy	mogliście	mogli
	ż	mogłam	mogłaś	mogła	mogłyśmy	mogłyście	mogły
	n	mogłom	mogłoś	mogło
pozostałe formy czas przyszły m będę mógł, będę móc będziesz mógł, będziesz móc będzie mógł, będzie móc będziemy mogli, będziemy móc będziecie mogli, będziecie móc będą mogli, będą móc ż będę mogła, będę móc będziesz mogła, będziesz móc będzie mogła, będzie móc będziemy mogły, będziemy móc będziecie mogły, będziecie móc będą mogły, będą móc n będę mogło, będę móc będziesz mogło, będziesz móc będzie mogło, będzie móc czas zaprzeszły m mogłem był mogłeś był mógł był mogliśmy byli mogliście byli mogli byli ż mogłam była mogłaś była mogła była mogłyśmy były mogłyście były mogły były n mogłom było mogłoś było mogło było tryb przypuszczający m mógłbym, byłbym mógł mógłbyś, byłbyś mógł mógłby, byłby mógł moglibyśmy, bylibyśmy mogli moglibyście, bylibyście mogli mogliby, byliby mogli ż mogłabym, byłabym mogła mogłabyś, byłabyś mogła mogłaby, byłaby mogła mogłybyśmy, byłybyśmy mogły mogłybyście, byłybyście mogły mogłyby, byłyby mogły n mogłobym, byłobym mogło mogłobyś, byłobyś mogło mogłoby, byłoby mogło imiesłów przymiotnikowy czynny m mogący, niemogący ż mogąca, niemogąca mogące, niemogące n mogące, niemogące imiesłów przysłówkowy współczesny mogąc, nie mogąc

przykłady:

(1.1) (Ja) mogę to zrobić, jeśli (ty) chcesz.

(1.1) Nie mógłbym skrzywdzić Zosi.

(1.2) Przepraszam, ale nie może pan tu wejść. To zabronione.

(1.3) (My) możemy jeszcze to kupić, jeśli (my) mamy pieniądze.

składnia:

(1.1-3) móc + bezok.

kolokacje:

synonimy:

(1.2) wolno

(1.3) może, być może, możliwe że

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. możliwość ż, możność ż, możenie n

czas. ułomny można

przym. możliwy

związki frazeologiczne:

chcieć, a nie móc, to piekło • chcieć to móc • gdzie diabeł nie może, tam babę pośle • jakby chciał, a nie mógł • jak cię mogę • jeden ojciec dziesięć synów wychowa, a dziesięć synów jednego ojca żywić nie mogą • jedna matka dziesięć synów wychowa, a jednej matki dziesięć synów żywić nie mogą • można nim żaby miśkować • młody może umrzeć, a stary musi

etymologia:

uwagi:

• formy trybu rozkazującego („móż”), bezosobnika („możono”) oraz odsłownika/gerundium (rzeczownik odczasownikowy: „możenie”) są dziś nieużywane
• zobacz też: może • można

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) can; (1.2) may; (1.3) might, could
• arabski: (1.1) استطاع, أمكن
• baskijski: (1.1) ahal izan
• białoruski: (1.1) магчы
• chiński standardowy: (1.1) 会 (huì), 能 (néng), 可以 (kěyǐ); (1.2) 能 (néng), 可以 (kěyǐ); (1.3) 可能 (kěnéng), 可以 (kěyǐ)
• czeski: (1.1) moct
• dolnołużycki: (1.1) móc
• duński: (1.1) kunne; (1.2) måtte (gerne); (1.3) kunne
• esperanto: (1.1) povi; (1.2) povi; (1.3) povi
• fiński: (1.1) voida
• francuski: (1.1) pouvoir; (1.2) pouvoir; (1.3) pouvoir
• hiszpański: (1.1) poder; (1.2) poder; (1.3) poder
• islandzki: (1.1) geta, megna, mega; (1.2) mega; (1.3) geta
• japoński: (1.1) ことができる (koto ga dekiru)
• jidysz: (1.1) קענען (kenen); (1.2) מעגן (megn), (nie móc) ניט טאָרן (nit torn)
• kataloński: (1.1) poder
• litewski: (1.1) galėti
• łaciński: (1.1) possum
• łotewski: (1.1) varēt
• niderlandzki: (1.1) kunnen
• niemiecki: (1.1) können; (1.2) dürfen; (1.3) können (sein)
• nowogrecki: (1.1) μπορώ; (1.2) μπορώ; (1.3) μπορώ
• polski język migowy:
  (w zapisie SignWriting)

  (1.1-2)  ,     , nie móc:  ,    
• rosyjski: (1.1) мочь; (1.2) мочь; (1.3) мочь
• rumuński: (1.1) putea
• starogrecki: (1.1) δύναμαι
• szwedzki: (1.1) kunna; (1.2) få, kunna
• ukraiński: (1.1) могти
• wenedyk: (1.1) pocier
• wilamowski: (1.1) kynna; (1.2) diyffa
• włoski: (1.1) potere; (1.2) potere
• wolof: (1.1) mën

źródła:

móc (język dolnołużycki)

wymowa:

znaczenia:

czasownik

(1.1) móc

rzeczownik, rodzaj żeński

(2.1) siła, moc

odmiana:

ter. lm móžom (mógu), móžoš, móžo du móžomej, móžotej, móžotej lm móžomy, móžośo, mógu; przesz. mógł; przecz. njamógu

przykłady:

(1.1) Kak móžom se wobźěliś? Móžoš na pś. na „cerwjene linki” dołojce kliknuś a prědne gronidła pisaś. → Jak mogę wziąć udział? Możesz np. kliknąć na „czerwone linki” niżej i pisać pierwsze hasła. (dolnołużycka Wikipedia)

(1.1) Z Dolnoserbskego gymnazija njepśijźo dosć zapalonych procowarjow a gymnazij taku funkciju teke społniś njamóžo. → Z dolnołużyckiego gimnazjum nie przyjdzie dość zapalonych pracowników i gimnazjum takiej funkcji też spełnić nie może. (Z Internetu)

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła: