Czarna Żmija

Czarna Żmija

Blackadder

Gatunek	sitcom kostiumowy
Kraj produkcji	Wielka Brytania
Oryginalny język	angielski
Twórcy	Richard Curtis, Rowan Atkinson
Główne role	Rowan Atkinson, Tony Robinson
Liczba odcinków	24 plus 3 odcinki specjalne
Liczba serii	4
Nagrody	2. miejsce w rankingu „Britain’s Best Sitcom” w 2004
Produkcja
Produkcja	John Lloyd
Scenariusz	Richard Curtis, Rowan Atkinson, Ben Elton
Muzyka	Howard Goodall
Pierwsza emisja
Data premiery	15 czerwca 1983
Stacja telewizyjna	BBC1, TVP Kultura
Lata emisji	1983–1999
Strona internetowa

Czarna Żmija (tytuł oryginalny: The Black Adder) – brytyjski serial komediowy produkowany przez telewizję BBC w latach 1983-1999. Opowiada o losach rodu Czarnych Żmij (w rolę jego przedstawiciela wcielił się m.in. Rowan Atkinson) na tle historii Imperium brytyjskiego.

Powstały 4 serie po 6 odcinków oraz 3 odcinki specjalne. Każda z nich obejmowała inny okres brytyjskiej historii:

• Pierwsza seria – The Black Adder (Czarna Żmija: Konia za królestwo) – powstała w 1983 roku,
• Druga seria – The Blackadder II (Czarna Żmija: Głupek renesansu) – powstała w 1986 roku,
• Trzecia seria – Blackadder the Third (Czarna Żmija: Rozważny i romantyczny) – powstała w 1987 roku,
• Czwarta seria – Blackadder Goes Forth (Czarna Żmija: Jak spędziłem I wojnę światową) – powstała w 1989 roku.

Pierwszy, piętnastominutowy odcinek specjalny – Blackadder: The Cavalier Years (Czarna Żmija: Nonszalanckie lata) – pojawił się w 1988 roku w ramach Comic Relief Night. Następny, trwający czterdzieści pięć minut, Blackadder’s Christmas Carol (Opowieść wigilijna Czarnej Żmii) powstał jako świąteczny dodatek w 1988 roku. Ostatni, trzydziestominutowy, odcinek Blackadder: Back & Forth (Czarna Żmija: Tam i z powrotem) powstał w 1999 roku i był pierwotnie wyświetlany w kinie mieszczącym się w Millennum Dome (2000), a później nadawany przez telewizję Sky i BBC. W 1982 roku powstał odcinek pilotażowy serialu, ale nigdy nie został wyemitowany w telewizji.

Od 13 września 2020 roku serial jest emitowany przez TVP Kultura.

Twórcy i obsada

Scenariusz pierwszej serii stworzyli Richard Curtis i Rowan Atkinson. Kolejne zostały napisane przez Richarda Curtisa i Bena Eltona. Za produkcję cyklu odpowiadał John Lloyd. Pierwszoplanowe postaci odgrywali Rowan Atkinson (w roli tytułowego bohatera, Edmunda Czarnej Żmii) oraz Tony Robinson (w roli Baldricka, sługi lub podwładnego Czarnej Żmii). Muzykę do serialu napisał Howard Goodall.

Aktorzy występujący w serialu grali niejednokrotnie kilka postaci. Głównymi, powracającymi członkami obsady byli:

• Rowan Atkinson – jako książę/lord/lokaj/kapitan Edmund Czarna Żmija, Macadder oraz Ebenezer Czarna Żmija,
• Tony Robinson – jako Baldrick oraz szeregowy Baldrick,
• Tim McInnerny – jako lord Percy Percy, kapitan Kevin Darling, lord Topper i Le Comte de Frou Frou, archidiakon Darling, Duke of Darling oraz Duc de Darling,
• Miranda Richardson – jako królowa Elżbieta I, Amy Hardwood, siostra Fletcher-Brown, królowa Asphyxia oraz lady Elżbieta,
• Hugh Laurie – jako książę Jerzy, porucznik George Colthurst St. Bartleigh, książę Ludwig Niezniszczalny, książę Pigmot, Simon „Farters Parters” Partridge (Mr Ostrich), wicehrabia George Bufton-Tufton oraz Georgius,
• Stephen Fry – jako lord Melchett, generał sir Anthony Cecil Hogmanay Melchett, książę Wellington, lord Frondo, król Karol I, biskup Flavius Melchett oraz generał Melchecus.

Patsy Byrne, mimo że zdobyła duże uznanie za rolę niani królowej Elżbiety I (we wszystkich sześciu odcinkach Głupka renesansu), nie wystąpiła w następnych seriach. Pojawiła się jedynie w Opowieści wigilijnej Czarnej Żmii, ponownie jako niania – podczas retrospekcji nawiązującej do drugiej serii serialu, a także jako jeden z potrójnych mężoidów królowej Asphyxii – w części, której akcja toczy się w przyszłości. Podobnie Helen Atkinson-Wood, która była ważną członkinią obsady w Rozważnym i romantycznym (w roli pani Miggins), nie pojawiła się w późniejszych produkcjach.

Przybycie Bena Eltona po pierwszej serii zaznaczyło się częstszym rekrutowaniem popularnych aktorów komediowych w charakterze gości. W takim charakterze wystąpili: Robbie Coltrane, Rik Mayall, Adrian Edmondson, Nigel Planer, Mark Arden, Stephen Frost, Chris Barrie i Jeremy Hardy. Ponadto, jako jedyny aktor spoza wymienionej wyżej stałej obsady, w trzech ostatnich seriach pojawiał się Lee Cornes. Grał on strażnika w odcinku Chains (Głupek renesansu), poetę Shelleya w Ink and Incapability (Rozważny i romantyczny) i członka plutonu egzekucyjnego szeregowego Frasera w odcinku Corporal Punishment (Jak spędziłem I wojnę światową).

Swoje role otrzymało także wielu aktorów spoza nurtu komediowego, w tym John Grillo, Tom Baker, Jim Broadbent, Hugh Paddick, Kenneth Connor, Bill Wallis, Ronald Lacey, Roger Blake, Denis Lill, Warren Clarke, Miriam Margolyes, a także Geoffrey Palmer, który zagrał marszałka polnego sir Douglasa Haiga w Goodbyeee (Jak spędziłem I wojnę światową).

W odcinku Dish and Dishonesty (w trzeciej serii) wystąpił ponadto komentator polityczny Vincent Hanna, który odegrał postać określoną jako jego własnego wielkiego przodka. Hanna został zaproszony do zagrania w scenie wyborów uzupełniających, w których kandydatem był Baldrick. Hanna przedstawiał mieszkańcom przez okno ratusza długi komentarz o wydarzeniach – w stylu współczesnej telewizji.

Seriale i odcinki specjalne

Czarna Żmija: Konia za królestwo

Tytuł oryginalny: The Black Adder

Twórcy

• reżyseria: Martin Shardlow
• scenariusz: Rowan Atkinson, Richard Curtis
• zdjęcia: William Dudman
• muzyka: Howard Goodall
• scenografia: Nigel Curzon, Chris Hull

Obsada

• Rowan Atkinson: książę Edmund
• Tony Robinson: Baldrick
• Tim McInnerny: lord Percy Percy
• Robert East: Harry, książę Walii
• Brian Blessed: Ryszard IV
• Elspet Gray: królowa Gertruda
• Rik Mayall: szaleniec w więzieniu
• Patrick Allen: narrator

Akcja serialu została umieszczona w średniowiecznej Anglii. Rozpoczyna się ona od bitwy na polach Bosworth (1485) wygranej przez Ryszarda III (Peter Cook) zamiast Henryka Tudora, jak to było w rzeczywistości. Ryszard III zostaje jednak omyłkowo zabity przez księcia Edmunda. Siostrzeniec zmarłego króla, Ryszard – książę Jorku (Brian Blessed), będący jednocześnie ojcem Edmunda Czarnej Żmii, zostaje koronowany jako Ryszard IV (1485–1498). Ryszard i jego żona, królowa Gertruda, mają dwóch synów:

• księcia Harry’ego – księcia Walii, księcia regenta, kapitana gwardii, wielkiego strażnika północnych i wschodnich marchii, głównego szaleńca księstwa Gloucester, wicekróla Walii, szeryfa Nottingham, markiza Środkowej Anglii, lorda nadzwyczajnego wykopków, Harbinger of the Doomed Rat (1460–1498),
• księcia Edmunda – księcia Edynburga, nadzorcę królewskich szaletów, Laird of Roxburgh, Selkirk, and Peebles, arcybiskupa Canterbury, wielkiego Grumbledook, księcia Hastings (1461–1498).

W odcinku Born to be King okazuje się, że po urodzeniu starszego syna, Harry’ego, królowa Gertruda miała romans z Donaldem McAngusem, trzecim księciem Argyll. Najprawdopodobniej owocem tego związku był Edmund. W takim przypadku byłby on bratem przyrodnim Harry’ego oraz miałby innego brata przyrodniego – lorda Dougala McAngusa, głównodowodzącego królewskiej armii.

Pod koniec serialu fabuła dąży do uzgodnienia z oficjalną historią Anglii, kiedy to król Ryszard IV i cała jego rodzina zostają otruci, a Henryk Tudor ostatecznie obejmuje tron jako Henryk VII. Przystępuje on wówczas do fałszowania historycznych faktów, prezentując Ryszarda III jako potwora i wymazując panowanie Ryszarda IV z kronik.

W tym serialu postać Edmunda Czarnej Żmii jest nieco inna od jej późniejszych wcieleń – główny bohater odznacza się niewielką inteligencją i polega głównie na planach Baldricka. Postać tytułowego bohatera ewoluuje w trakcie serialu, kiedy zaczynają ujawniać się cechy charakterystyczne dla jego przyszłych potomków.

Czarna Żmija jest przydomkiem, który Edmund przyjął w pierwszym odcinku po odrzuceniu Czarnego Warzywa (ang. Black Vegetable). Przypuszczalnie jeden z jego potomków przyjął je jako nazwisko, przed serią Głupek renesansu, w której tytułowa postać nosi imię Edmund Czarna Żmija (ang. The Black Adder).

Richard Curtis przyznał w filmie dokumentalnym w roku 2004, że tuż przed rozpoczęciem zdjęć przyszedł do niego producent John Lloyd wraz z Rowanem Atkinsonem i zapytał, jaka jest postać Edmunda. Curtis zdał sobie wtedy sprawę, że pomimo napisania pewnej ilości zabawnego tekstu, nie ma pojęcia, jak Atkinson ma zagrać swoją rolę.

Lista odcinków

Nr	Tytuł	Tytuł polski	Premiera (BBC One)
1	The Foretelling	Przepowiednia	15 czerwca 1983
Ryszard III wygrywa historyczną bitwę na polach Bosworth, zostaje jednak omyłkowo zabity przez Edmunda, jego wnuka. Ten, pogardzany dotąd i stojący w cieniu brata, kreuje swój nowy wizerunek oraz nowy przydomek, co ma zapewnić mu powszechne poważanie.
2	Born to be King	Zrodzony na króla	22 czerwca 1983
Starszy brat Edmunda, Harry, sprawuje tymczasowe rządy w państwie, podczas gdy król uczestniczy w wyprawie krzyżowej. Czarna Żmija dostrzega okazję, aby zagarnąć tron dla siebie – otrzymuje dowody na to, że jego brat jest bękartem. Zbliżająca się uczta staje się doskonałą sposobnością do obwieszczenia tych rewelacji i skonfrontowania ich z rzeczywistością.
3	The Archbishop	Arcybiskup	29 czerwca 1983
Kolejni arcybiskupi Canterbury przekonują bogatych szlachciców, by ci przepisywali swoje ziemie na rzecz Kościoła zamiast Korony. W rezultacie duchowni giną z rąk siepaczy króla, aż postanawia on mianować na to stanowisko kogoś zaufanego. Tym kimś ma być Edmund, który po objęciu fatalnej funkcji usiłuje uniknąć losu swoich poprzedników.
4	The Queen of Spain’s Beard	Broda hiszpańskiej królowej	6 lipca 1983
Chcąc zdominować północną Europę, król Ryszard postanawia, że jeden z jego synów musi ożenić się z hiszpańską infantką. Wybór pada na Edmunda, który z pomocą służących za wszelką cenę stara się nie dopuścić do ślubu.
5	Witchsmeller Pursuivant	Nos na czarownice	13 lipca 1983
W Europie rozprzestrzenia się zaraza (czarna śmierć). O sprowadzenie plagi obwinia się czarownice. Chcąc udobruchać lud, książę Harry sprowadza na dwór słynnego łowcę czarownic. Wkrótce Edmund zostaje uznany za czarownika i aresztowany.
6	The Black Seal	Czarna pieczęć	20 lipca 1983
Edmund zostaje pozbawiony wszystkich tytułów i zaszczytów. Zwalnia Baldricka i Percy’ego, by następnie zwołać sześciu najgroźniejszych ludzi w całym królestwie i z ich pomocą zasiąść na angielskim tronie.

Czarna Żmija: Głupek renesansu

Tytuł oryginalny: Blackadder II

Twórcy

• reżyseria: Mandie Fletcher
• scenariusz: Ben Elton, Richard Curtis
• zdjęcia: Ron Green
• muzyka: Howard Goodall

Obsada

• Rowan Atkinson: Edmund Czarna Żmija
• Tony Robinson: Baldrick
• Tim McInnerny: lord Percy Percy
• Miranda Richardson: królowa Elżbieta I
• Stephen Fry: lord Melchett
• Patsy Byrne: Nianiulek
• Rik Mayall: lord Flasheart

Akcja serialu toczy się w Anglii podczas panowania Elżbiety I. Głównym bohaterem jest Edmund lord Czarna Żmija, daleki potomek pierwszego Czarnej Żmii i bliski sługa królowej. Królowa (Miranda Richardson) spędza czas, dostarczając sobie rozrywki – nakazuje ścinać głowy poddanym, robi psikusy Edmundowi. Towarzystwa dotrzymują jej doradca lord Melchett (Stephen Fry) oraz niania (Patsy Byrne), nazywana Nianiulkiem. To właśnie ta odsłona Czarnej Żmii ustaliła najbardziej znany wizerunek Edmunda – sprytnego, przebiegłego i dowcipnego – zgodnie z życzeniami BBC, aby serial był zabawniejszy. Miejsce akcji jest zasadniczo podzielone między dom Czarnej Żmii a salę tronową królowej. W każdym odcinku pojawiają się również inne miejsca akcji, począwszy od pokoju człowieka dotkniętego biedą (który stanowił tło dla pierwszej sceny tego serialu), a skończywszy na niemieckim lochu. Było to spowodowane zbyt dużymi kosztami pierwszego serialu z tego cyklu, wynikającymi z rozbudowanych dekoracji i scen plenerowych.

Lista odcinków

W tym serialu tytuły odcinków są jednosylabowymi słowami odnoszącymi się do tematu odcinka (ślub, egzekucja, podróże i odkrycia, długi, pijaństwo i uwięzienie).

Nr	Tytuł	Tytuł polski	Premiera (BBC One)
1	Bells	Dzwony	9 stycznia 1986
Lord Edmund Czarna Żmija odkrywa, że zakochał się w swoim nowym służącym – Bobie. Wkrótce okazuje się, że w rzeczywistości Bob nie jest mężczyzną, lecz przebraną kobietą o imieniu Kate.
2	Head	Głowa	16 stycznia 1986
Królowa mianuje Czarną Żmiję królewskim katem. Odbywa się to jednak wbrew jego woli, jako że wszyscy, którzy obejmowali to stanowisko, stracili głowy. Tymczasem zbliża się termin egzekucji przyjaciela królowej – Lorda Farrowa.
3	Potato	Ziemniak	23 stycznia 1986
Aby zaimponować królowej i dowieść, że nie ustępuje w niczym słynnemu odkrywcy Walterowi Raleighowi, Czarna Żmija postanawia wynająć statek i wyruszyć na egzotyczną wyprawę.
4	Money	Pieniądze	5 lutego 1986
Dyrektor banku czarnych mnichów grozi Edmundowi torturami i śmiercią, jeśli ten nie zwróci bankowi pożyczonego tysiąca funtów. Czarna Żmija musi wymyślić sposób na szybkie zdobycie pieniędzy.
5	Beer	Piwo	13 lutego 1986
Purytańskie wujostwo Czarnej Żmii, Białe Żmije, odwiedzają go, żeby omówić kwestię potencjalnego spadku. Wizyta przypada na czas planowanych zawodów pijackich z lordem Melchettem. Edmund usiłuje uczestniczyć w obu spotkaniach jednocześnie, tak aby wujostwo nie dowiedzieli się o przyjęciu, a Melchett o jego staraniach o pozostanie trzeźwym.
6	Chains	Łańcuchy	20 lutego 1986
Z powodu fali porwań królowa Elżbieta oświadcza (za radą Edmunda), że nie będzie już więcej płacić porywaczom żądanych przez nich okupów. Tymczasem Czarna Żmija oraz lord Melchett zostają porwani przez szalonego, niemieckiego szpiega.

Czarna Żmija: Rozważny i romantyczny

Tytuł oryginalny: Blackadder the Third

Twórcy

• reżyseria: Mandie Fletcher
• scenariusz: Ben Elton, Richard Curtis
• muzyka: Howard Goodall

Obsada

• Rowan Atkinson: Edmund Blackadder
• Tony Robinson: Sod-off Baldrick
• Hugh Laurie: Jerzy, książę Walii, książę regent (Jerzy IV Hanowerski).
• Helen Atkinson-Wood: pani Miggins
• Tom Baker: kapitan statku
• Warren Clarke: Josiah Hardwood
• Robbie Coltrane: Samuel Johnson
• Tim McInnerny: lord Topper i Le Comte de Frou Frou
• Miranda Richardson: Amy Hardwood
• Stephen Fry: książę Wellington

Akcja serialu rozgrywa się w czasie przełomu XVIII i XIX wieku, okresie zwanym regencją. Przez jego większość Król Jerzy III był ubezwłasnowolniony z powodu słabego zdrowia psychicznego, a jego syn, Jerzy książę Walii, pełnił funkcję regenta. Od 1811 aż do śmierci ojca w roku 1820 był znany jako książę-regent.

W tej serii wielmożny pan E. Czarna Żmija jest służącym księcia Walii (Hugh Laurie). Pomimo budzącej szacunek inteligencji Edmunda i jego zdolności nie dorobił się on majątku. Jak opowiadał, służy on księciu całe ich życie, odkąd byli obaj karmieni piersią (pokazywał księciu, która część jego matki służy do picia). Główne miejsca akcji stanowią: urządzona z przepychem duża kwatera księcia, mieszcząca się pod schodami kuchnia (zamieszkiwana przez Czarną Żmiję i Baldricka) i kawiarnia pani Miggins. Zarówno Rowan Atkinson, jak i Tony Robinson występują w ich standardowych rolach, natomiast nowe postaci odegrali Hugh Laurie (jako książę Regent) oraz Helen Atkinson-Wood (jako pani Miggins).

Lista odcinków

W tym serialu tytuły odcinków zawierają aliterację, nawiązując do tytułów powieści Jane Austen Rozważna i romantyczna (ang. Sens and Sensibility) oraz Duma i uprzedzenie (ang. Pride and Prejudice).

Nr	Tytuł	Tytuł polski	Premiera (BBC One)
1	Dish and Dishonesty	Wielka rzepa i wielka polityka	17 września 1987
Premier Pitt Młodszy chce pozbawić księcia Regenta praw obywatelskich. Jedyną rzeczą, którą może zrobić królewski służący jest sfałszowanie wyborów. W odcinku pojawia się komentator polityczny Vincent Hanna – jako ekspert zdający relację z wyborów uzupełniających.
2	Ink and Incapability	Pisma i pismaki	24 września 1987
Samuel Johnson pragnie zdobyć patronat księcia dla swojej przełomowej książki – Słownika. Edmund przypadkowo poleca Baldrickowi spalić książkę i dlatego próbuje napisać ją od nowa w ciągu jednej nocy.
3	Nob and Nobility	Franca Francuska	1 października 1987
Znudzony zachwytami mieszkańców Londynu nad ostatnią eskapadą Szkarłatnego Pryszcza, Edmund Czarna Żmija zakłada się z księciem Jerzym, że i on potrafiłby uratować francuskiego arystokratę.
4	Sense and Senility	Beztalencia do wzięcia	8 października 1987
Podczas przedstawienia teatralnego ma miejsce nieudany zamach na życie księcia Jerzego. Wstrząśnięty faktem, iż nie jest kochany przez wszystkich swoich poddanych, książę postanawia zatrudnić aktora, który nauczyłby go manier i sztuki przemawiania.
5	Amy and Amiability	Zbóje i zabóje	15 października 1987
Czarna Żmija odkrywa, że książę Jerzy jest bankrutem. Kiedy okazuje się, że parlament nie zatwierdzi wypłaty dodatkowych pieniędzy dla następcy tronu, Edmund obmyśla plan, dzięki któremu książę zdobędzie pieniądze. Wystarczy, że ożeni się z dziewczyną pochodzącą z bogatej rodziny. Plan Edmunda utrudnia jedynie brak chętnych do takiego ożenku.
6	Duel and Duality	Pukanie i pukanina	22 października 1987
Edmund dowiaduje się, że do Londynu przybył jego szkocki kuzyn McAdder. Tymczasem po powrocie z wojny książę Wellington dowiaduje się, że książę Jerzy uwiódł jego młodą kuzynkę – postanawia więc wyzwać Jerzego na pojedynek.

Czarna Żmija: Jak spędziłem I wojnę światową

Tytuł oryginalny: Blackadder Goes Forth

Twórcy

• reżyseria: Richard Boden
• scenariusz: Ben Elton, Richard Curtis
• muzyka: Howard Goodall

Obsada

• Rowan Atkinson: kapitan Edmund Czarna Żmija
• Tony Robinson: szeregowy S. Baldrick
• Hugh Laurie: porucznik George Colhurst St. Barleigh
• Tim McInnerny: kapitan Kevin Kochanie
• Stephen Fry: generał sir Anthony Cecil Hogmanay Melchett
• Gabrielle Glaister: Bob „Bobby” Parkhurst, kierowca generała (odcinek 3 i 4)
• Rik Mayall: lord Flasheart, dowódca szwadronu (odcinek 4)
• Adrian Edmondson: „czerwony baron” Manfred von Richthofen (odcinek 4)
• Miranda Richardson: pielęgniarka Marysia Fletcher-Brown (odcinek 5)
• Bill Wallis: pacjent Smith (odcinek 5)

Akcja serialu została umieszczona w okopach I wojny światowej. Podczas gdy planowane jest kolejne wielkie natarcie, jedyny cel kapitana Czarnej Żmii stanowi zapewnienie sobie przeżycia, dlatego opracowuje on plany wydostania się z linii frontu. W okopach towarzyszą mu idealistyczny i nadgorliwy porucznik George oraz najgorszy kucharz na świecie, szeregowy S. Baldrick. Pomylony generał Melchett dowodzi swoimi żołnierzami z francuskiej rezydencji, w czym pomaga mu kapitan Darling (Kochanie), którego nazwisko staje się powodem wielu zabawnych sytuacji.

Na liście 100 największych brytyjskich programów telewizyjnych sporządzonej przez Brytyjski Instytut Filmowy w roku 2000 Blackadder Goes Forth zajął 16. miejsce.

Lista odcinków

W tym serialu tytuły odcinków są, z wyjątkiem ostatniego, grą słów związaną z nazwami stopni wojskowych.

Nr	Tytuł	Tytuł polski	Premiera (BBC One)
1	Plan A: Captain Cook	Sztuka wojny	28 września 1989
Generał Melchett ogłasza konkurs na projekt okładki dla magazynu Król i Ojczyzna. Edmund Czarna Żmija postanawia wziąć udział w konkursie, aby na pewien czas wydostać się z okopów. Na przeszkodzie staje jednak brak talentu artystycznego Edmunda.
2	Plan B: Corporal Punishment	Rozpoznanie gnojem	5 października 1989
Z powodu panującego w okopach głodu Czarna Żmija zabija ulubionego gołębia pocztowego generała Melchetta – nakrapianego Jasia – podczas gdy ten przynosi instrukcję, iż z powodu problemów komunikacyjnych strzelanie do gołębi pocztowych jest przestępstwem i grozi postawieniem przed sądem polowym.
3	Plan C: Major Star	Sztuka kamuflażu	12 października 1989
Chcąc podnieść morale żołnierzy, generał Melchett prosi kapitana Czarną Żmiję o zorganizowanie tradycyjnego, brytyjskiego przedstawienia muzycznego. Edmund zgadza się, dostrzegając w tym kolejną szansę na opuszczenie okopów.
4	Plan D: Private Plane	Czerwony baran	19 października 1989
Kapitan Czarna Żmija, porucznik George oraz szeregowy Baldrick wstępują do brytyjskich sił powietrznych, mając nadzieję, że dzięki temu więcej czasu spędzą w klasie na szkoleniu niż na linii frontu. Szkolenie jest jednak prowadzone przez dowódcę eskadry Flashearta, który natychmiast wysyła swoich nowych podwładnych na akcję.
5	Plan E: General Hospital	Siostra Marysia	26 października 1989
Kiedy generał Melchett dowiaduje się, że w szpitalu polowym działa niemiecki szpieg, wysyła kapitana Czarną Żmiję, aby odkrył jego tożsamość. Wkrótce głównym podejrzanym Edmunda zostaje pacjent mówiący z wyraźnym niemieckim akcentem.
6	Plan F: Goodbyeee…	Koniec	2 listopada 1989
Po latach wojny pozycyjnej generał Melchett wydaje żołnierzom rozkaz do samobójczego ataku na niemieckie pozycje. Chcąc uniknąć śmierci zdesperowany kapitan Czarna Żmija usiłuje przekonać swoich zwierzchników, że oszalał.

Odcinki specjalne

Nr	Tytuł	Tytuł polski	Reżyseria	Scenariusz	Premiera (BBC One)
1	Blackadder: The Cavalier Years	Czarna Żmija: Nonszalanckie lata	Mandie Fletcher	Ben Elton Richard Curtis	5 lutego 1988
Ten 15-minutowy odcinek został wyemitowany jako część Comic Relief Red Nose Day w roku 1988. Akcja toczy się w czasie angielskiej wojny domowej i rozpoczyna się w listopadzie 1648 roku. Król Karol I przegrał wojnę domową. Jedynie dwóch ludzi pozostaje lojalnych wobec niego. Jednym z nich jest sir Edmund Blackadder, jedyny potomek dynastii Czarnych Żmij, a drugim jego służący Baldrick, jedyny syn kobiety z brodą i hodowcy świń. Dają oni schronienie królowi. Podczas krótkiej nieobecności Czarnej Żmii jego rezydencję odwiedza w poszukiwaniu króla Oliver Cromwell. Z powodu niezręczności Baldricka król zostaje aresztowany. Druga scena ma miejsce w zamku Tower dwa tygodnie później. Modlitwy króla zostają przerwane przez dwie wizyty. Najpierw Cromwell przestrzega go przed własnym losem, a później Czarna Żmija, przebrany za księdza, informuje króla o planowanej ucieczce. Podczas wizyty Edmunda król otrzymuje wiadomość, że został skazany na śmierć (z kontekstu wynika, że wydarzenie umieszczono pod koniec listopada lub na początku grudnia 1648 roku, w rzeczywistości miało to miejsce 27 stycznia 1649 roku). Kiedy nadchodzi czas egzekucji, Edmund odwiedza ponownie króla i informuje go, że plany ucieczki spełzły na niczym, ale wciąż pozostaje nadzieja, ponieważ nie można znaleźć człowieka, który zechciałby ściąć króla. W tym momencie Król otrzymuje wiadomość, że kata jednak znaleziono. Okazuje się, że tą osobą jest Baldrick, który przy okazji opracował plan uratowania króla. Gdy Czarna Żmija dowiaduje się o tym, że za egzekucję Baldrick otrzymał 1000 funtów, postanawia, że zastąpi go w tym zadaniu. W dniu egzekucji król Karol pozostaje na chwilę sam ze swoim katem. Pomimo że Edmund jest w kapturze i zmienia głos, król go rozpoznaje. Gratuluje mu starań o uwolnienie jego osoby i powierza opiekę nad swoim synem, późniejszym Karolem II. Po egzekucji Czarna Żmija wraca do domu, gdzie zajmuje się małym królem. Wtedy wkraczają żołnierze Cromwella. Edmund jest na to jednak przygotowany. Wystąpili: Rowan Atkinson (Sir Edmund Blackadder), Tony Robinson (Baldrick, Esquire), Stephen Fry (Król Karol I), Warren Clarke (Oliver Cromwell)
2	Blackadder’s Christmas Carol	Opowieść wigilijna Czarnej Żmii	Richard Boden	Richard Curtis Ben Elton	23 grudnia 1988
W przeciwieństwie do głównego bohatera Opowieści wigilijnej Karola Dickensa Ebenezer Blackadder jest najbardziej uprzejmym człowiekiem w Anglii. Jeden z duchów ukazuje Czarnej Żmii wyczyny jego przodków i potomków, czym przyczynia się do refleksji Ebenezera – że uprzejmość i dobroć nie przynoszą żadnych korzyści. Wystąpili: Rowan Atkinson (Ebenezer Blackadder), Tony Robinson (Baldrick), Miranda Richardson (królowa Elzbieta I, królowa Asphyxia XIX), Hugh Laurie (książę Regent, książę Pigmot), Stephen Fry (lord Frondo, lord Melchett), Robbie Coltrane (Duch Świąt), Miriam Margolyes (królowa Wiktoria), Jim Broadbent (książę Albert), Patsy Byrne (Nursie/Bernard), Denis Lill (Beadle), Pauline Melville (pani Scratchit), Philip Pope (lord Nelson).
3	Blackadder: Back & Forth	Tam i z powrotem	Paul Weiland	Ben Elton Richard Curtis	6 grudnia 1999
Odcinek ten został pierwotnie wyświetlony w Millennum Dome. Akcja toczy się na przełomie tysiącleci i przedstawia lorda Czarną Żmiję, który zakłada się ze swymi przyjaciółmi, że zbuduje wehikuł czasu. Podczas gdy miało być to jedynie oszustwo, okazuje się, że urządzenie rzeczywiście umożliwia podróż w czasie – wskutek czego Baldrick oraz Edmund trafiają do epoki dinozaurów. Próbując odnaleźć drogę powrotną do domu, przenoszą się na dwór Elżbiety I, gdzie spotykają Williama Szekspira. Odwiedzają również las Sherwood i Robin Hooda, zabijają przypadkowo Wellingtona przed bitwą pod Waterloo i trafiają w sam środek walki między rzymskimi żołnierzami a Szkotami. Dzięki Baldrickowi udaje im się wrócić do czasów współczesnych, okazuje się jednak, że ich podróż spowodowała pewne zmiany i trafili oni do francuskiej Wielkiej Brytanii, gdzie nikt nie słyszał o Robin Hoodzie. Czarna Żmija wraca do wehikułu i przywraca właściwy bieg zdarzeń. Po powrocie słyszy komentarze, że takie urządzenie byłoby niebezpieczne w nieodpowiednich rękach. To sprawia, że wpada on na pewien pomysł. W efekcie ukazuje się telewizyjna relacja: król Edmund III oraz królowa Marion z Sherwood przybywają do Millennum Dome, gdzie są witani przez premiera Baldricka. Okazuje się, że ród Czarnych Żmij ostatecznie osiągnął to, co było mu przeznaczone. Wystąpili: Rowan Atkinson (Edmund Blackadder, Centurion Blackaddecus), Tony Robinson (Baldrick, legionista Baldrickus), Hugh Laurie (Georgius), Tim McInnerny (archidiakon Darling, Duke of Darling, Duc de Darling), Stephen Fry (biskup Melchett, Wellington), Miranda Richardson (lady Elżbieta, królowa Elżbieta I), Colin Firth (William Szekspir), Rik Mayall (Robin Hood), Kate Moss (Marion).

Skecze

Blackadder and the King’s Birthday

Krótki skecz z Rowanem Atkinsonem jako Lordem Czarną Żmiją i Stephenem Fryiem jako królem Karolem II wystawiony na gali okazji 50. urodzin księcia Walii. Pokazany w brytyjskiej telewizji ITV 14 listopada 1998 roku.

Cytaty

Baldrick: „Mój kuzyn Bert Baldrick usłyszał kiedyś, że wszystkie obrazy wyglądają tak samo, bo są wyidealizowanymi przedstawieniami romantycznych ideałów, a nie realistycznym odzwierciedleniem idiosynkratycznych cech osobowych modeli.”