Aso (wulkan)

Góra Aso
阿蘇山
	; Parujący krater góry Naka
Państwo	Japonia
Położenie	Prefektura Kumamoto
Wysokość	1592 m n.p.m.
	Dane wulkanu
Rok erupcji	2014, 2015, 2016, 2019, 2021
Typ wulkanu	zespół kaldery
	Położenie na mapie Japonii Góra Aso
	32°53′06″N 131°06′15″E/32,885000 131,104167
	Multimedia w Wikimedia Commons

Góra Aso (jap. 阿蘇山 Aso-san) – największy aktywny masyw wulkaniczny w Japonii i jeden z największych na świecie. Znajduje się na wyspie Kiusiu (Kyūshū), w prefekturze Kumamoto. Ma wysokość 1 592 m n.p.m. Obwód kaldery wynosi około 128 km, choć dokładna wartość różni się w zależności od źródła^[1].

Opis

Centralna grupa stożków Aso składa się z pięciu szczytów: Neko (根子岳, Neko-dake, 1 433 m n.p.m.), Taka (高岳, Taka-dake, 1 592), Naka (中岳, Naka-dake, 1 506), Eboshi (烏帽子岳, Eboshi-dake, 1 337) i Kishima (杵島岳, Kishima-dake, 1 326). Najwyższym punktem jest szczyt góry Taka. Krater góry Naka, do którego od strony zachodniej prowadzi droga, zawiera aktywny wulkan, który stale wydziela dym i niekiedy wybucha. Jest to jeden z najpopularniejszych punktów turystycznych Kiusiu.

Obecna kaldera Aso uformowała się w wyniku czterech wielkich erupcji (Aso 1-4), które nastąpiły w okresie między 300 tys. a 90 tys. lat temu. Kaldera, jedna z największych na świecie, obejmuje kilka miejscowości. Somma zamykająca kalderę rozciąga się na 25 km w osi północ-południe i 18 km w osi wschód-zachód.

Wybuch, który stworzył obecną sommę, miał miejsce około 300 tys. lat temu. Podczas erupcji z komory wulkanu były wyrzucane wielkie ilości popiołu i potoków piroklastycznych. Gdy komora wulkanu zapadła się, powstała ogromna depresja (kaldera). Czwarta erupcja, około 90 tys. lat temu (Aso 4), była największa. Popiół wulkaniczny pokrył cały region Kiusiu i sięgał do prefektury Yamaguchi. Materiał wyrzucony przy tym wybuchu szacuje się na ponad 600 km³, co w przybliżeniu odpowiada wielkości góry Fudżi. Przypuszcza się, że lawina piroklastyczna pokryła połowę Kiusiu.

Góry: Taka, Naka, Eboshi i Kishima, to stożki uformowane w wyniku czwartej z wyżej wymienionych erupcji. Góra Naka pozostaje aktywna do dzisiaj. Uznaje się, że góra Neko jest starsza niż erupcja Aso 4.

Ostatnia erupcja wystąpiła 20 października 2021^[2].