Park Stryjski

park Stryjski
	; Pomnik Jana Kilińskiego w parku
Państwo	Ukraina
Obwód	lwowski
Miejscowość	Lwów
Powierzchnia	52 ha
Data założenia	1876–1877
	Położenie na mapie Lwowa park Stryjski
	Położenie na mapie Ukrainy park Stryjski
	Położenie na mapie obwodu lwowskiego park Stryjski
	49°49′24,39″N 24°01′32,33″E/49,823442 24,025647
	Multimedia w Wikimedia Commons

Pomnik Jana Kilińskiego

Pałac Sztuki, pawilon, inne

Rzeźba na Pałacu Sztuki w Parku Stryjskim

Płaskorzeźby na pawilonie w Parku Stryjskim

Brama wejściowa od strony ulicy Parkowej

Park Stryjski^[1] (Park im. Jana Kilińskiego we Lwowie, ukr. Стри́йський парк у Львові) – jeden z największych parków Lwowa, założony w 1877 według projektów inspektora ogrodów miejskich Arnolda Röhringa.

Historia

Założenie parkowe powstało w latach 1876–1877 obejmując swoim obszarem zamknięty w 1823 stary Cmentarz Stryjski. Dwa lata później z inicjatywy radnego miejskiego Stanisława Niemczynowskiego posadzono liczne krzewy i drzewa, w 1894 powstał kamienny pomnik Jana Kilińskiego dłuta Juliana Markowskiego, który został patronem parku, uroczyste odsłonięcie miało miejsce 18 czerwca 1895. W tym samym czasie wschodnią część parku przeznaczono na teren organizowanej Wystawy Krajowej, powstały pawilony wystawowe oraz doprowadzono linię tramwajową. Podczas I wojny światowej na teren parku spadł samolot, w którym zginął austriacki lotnik. Jego mogiła znajdowała się w pobliżu Pałac Sztuki. W listopadzie 1918 na terenie parku dokonywano pochówków poległych strzelców ukraińskich, po zakończeniu działań wojennych ich ciała ekshumowano na Cmentarz Janowski. Od 1922 do wybuchu II wojny światowej na terenach po Wystawie Krajowej organizowano cykliczne Targi Wschodnie, aby ułatwić dostawę towarów i pasażerów od stacji kolejowej na Persenkówce doprowadzono tory kolejki wąskotorowej. W 1930 w parku wybudowano wieżę radiową. W 1951 kolejkę wąskotorową częściowo rozebrano pozostawiając torowisko na terenie parku, użyto go do stworzenia Lwowskiej Kolejki Dziecięcej. W 1952 wejście do parku od strony ulicy Parkowej zostało ozdobione łukami na kolumnach korynckich zaprojektowanych przez Henryka Szweckiego-Wineckiego, a teren parku znacznie powiększono o przylegające do niego nieużytki. Całość ogrodzono, dosadzono nowe drzewa i krzewy. W 2008 w górnej części parku wybudowano pierwszy na Ukrainie skate park. W 2009 z funduszy przekazanych przez polski rząd dokonano prac restauracyjnych pomnika Jana Kilińskiego, w tym samym roku rozpoczęto przebudowę alejek i oświetlenia. W 2013 wyremontowano znajdującą się przy głównym wejściu fontannę „Iwasyk-Telesyk”.

Czasy współczesne

Park posiada powierzchnię 52 ha, jest położony na górzystych stokach kilku wąwozów, obsadzonych malowniczymi grupami drzew i krzewów różnych gatunków. Całość terenu dzieli się na trzy części, dolny taras, park leśny oraz górny taras będący pozostałością Targów Wschodnich. Większość budynków powystawowych uległa zniszczeniu, pozostały trzy budowle: wieża wodna w stylu gotyckim, pałac sztuki – przebudowany za czasów sowieckich na basen (jeden z budynków Politechniki Lwowskiej – sale do ćwiczeń dziewczyn WF i basen) oraz rotunda Panoramy Racławickiej – przebudowana za czasów sowieckich na salę do koszykówki i siatkówki (jeden z budynków Politechniki Lwowskiej – sale do ćwiczeń chłopców). Na terenie Parku Stryjskiego zbudowano sztuczną ruinę zamku, staw i restaurację.

Przypisy

↑ Polski egzonim uchwalony na 124. posiedzeniu KSNG

Bibliografia

Boisko gimnastyczne w Parku Kilińskiego. „Przewodnik Gimnastyczny „Sokół””. 7, s. 80 [4], maj 1892.
PrzemysławP. Włodek PrzemysławP., AdamA. Kulewski AdamA., Lwów. Przewodnik, Pruszków: Rewasz, 2006, ISBN 83-89188-53-8, OCLC 169981507 .
Grzegorz Rąkowski, "LWÓW. Przewodnik krajoznawczo-historyczny po Ukrainie Zachodniej" część IV. Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, Pruszków 2008, ISBN 978-83-89188-70-8;
І. Крип'якевич. Історичні проходи по Львові. Львів: Каменяр, 1991. ISBN 5-7745-0316-X. (ukr.)

[1] Polski egzonim uchwalony na 124. posiedzeniu KSNG

[1]