Guadalquivir
Guadalquivir | |
---|---|
Lokacija | |
Države | Španjolska |
Pokrajine | Andaluzija |
Gradovi | Córdoba, Sevilla |
Hidrografija | |
Izvor – aps. visina | Sierra Cazorla (Betički Kordiljeri)[1] 1.600 m |
Ušće – aps. visina – koordinate – vrsta | Kadiški zaljev (Atlanski ocean) 0 m 36°47′N 6°21′W estuarij |
Dužina | 657[1] km |
Pritoke | lijeve; Guadiana Menor, Guadalbullón, Guadajoz, Genil, Corbones, Guadaira desne; Guadalimar, Jándula, Yeguas, Guadalmellato, Guadiato, Bembézar, Viar, Rivera de Huelva, Guadiamar |
Hidrologija | |
Protok – srednji | 164.3 m³/s |
Sliv – površina | atlanski 57,803[1] km² |
Transport | |
Plovnost | od zaljeva do Seville |
Karta | |
Sliv rijeke |
Guadalquivir (od arapskog: Wadi Al-Kabīr = Velika rijeka) je rijeka na jugu Španjolske, koja je svojom dužinom od 657 km, i slivom od 57,803 km² najveća rijeka Andaluzije i južne Španjolske.[1]
Guadalquivir se formira na obroncima Masiva Cazorla (dio Betičkih Kordiljera) kod naselja Quesada u Provinciji Jaén na nadmorskoj visini od 1,600 metara. Od izvora teče od sjeveroistoka prema jugozapadu do ušća u Atlanski ocean, kod grada Sanlúcar de Barrameda u Provinciji Cádiz.[1]
Ustanovljeno je da Guadalquivir prima vode od 52 ponornice.[2]
Guadalquivir je uz Ebro, Tajo i Guadianu najduža rijeka Iberijskog poluotoka, karakteristična po neobično bogatoj flori i fauni, što je čini gotovo najbogatijom evropskom rijekom.[1] Uz Guadalquivir egzistira gotovo polovica evropskih vrsta, ali i brojne sjevernoafričke.[1] Okolne planine većinom su obrasle šumama bora i hrasta, ali više od trećine ukupnog sliva je pod maslinicima.[1]
Ispočetka nakon izvora teče prema sjeveru oko 48 km, kroz usku kotlinu. Nakon što prođe akumulaciono jezero El Tranco de Beas, mijenja smjer i ostatak toka teče prema jugozapadu. Između Andújara i Montora teče kroz usko korito. Nakon što prođe grad Córdobu, protiče kroz plodne regije Posadasu i Lore del Río, a zatim dotiče do Seville. Odatle rijeka lijeno meandrira kroz vruću obalnu ravnicu, gdje formira najveće španjolske močvare Las Marismas, prije nego što doteče do ušća na istočnom kraju Kadiškog zaljeva.[1]
Čak se 80 do 85% vode Guadalquivira troši na navodnjavanje, nekih 665.000 hektara (procjena iz 1999.) od toga na oko 35.000 hektara uzgaja se riža u močvarama pored mora.[2] Najduža i glavna pritoka Guadalquivira od njih 800 je rijeka Genil, koja dotiče sa Sierra Nevade i uvire u rijeku kod Palme del Río.[1]
Za rimskih vremena (kad su brodovi bili manji) rijeka je bila plovna do Córdobe, a danas je samo do Seville.
- 4. Guadalquivir (es)