Prijeđi na sadržaj

La rabbia

Izvor: Wikipedija
La rabbia
RežijaPier Paolo Pasolini
Giovannino Guareschi
ScenarioPier Paolo Pasolini
Giovannino Guareschi
NaracijaGiorgio Bassani
Renato Guttuso (Pasolinijev segment)
Carlo Romano
Gigi Artuso (Guareschijev segment)
Premijera1963
Jezikitalijanski
Trajanje104 min
Država Italija
Tehnička ekipa
MontažaNino Baragli
Pier Paolo Pasolini

La rabbia (sh. Bes) je italijanski crno-beli dokumentarni film snimljen 1963. u režiji Piera Paola Pasolinija i Giovannina Guareschija. Nastao je po zamisli producenta Gastona Ferrantija, koji je odabrao dva ideološki suprotstavljena italijanska intelektualca - levičarskog Pasolinija i desničara Guareschija - i dao im da, svako u svojoj polovini filma, pokušaju da prokomentarišu neke od aktuelnih svetskih dešavanja tog vremena. Film se sastoji od arhivskih snimaka koje prate naracije Pasolinijevih i Guareschijevih tekstova.[1]

Nastanak

[uredi | uredi kod]

Filmski producent Gastone Ferranti želeo je da snimi film sa dvojicom najznačajnijih italijanskih intelektualaca 1960-ih: Giovanninom Guareschijem i Pierom Paolom Pasolinijem, uprkos tome što su bili ideološki suprotstavljeni – jedan desničarski monarhista, a drugi komunistički militant, a opet žigosani kao „jeretici“ od strane sopstvenih istomišljenika. Producentov cilj je bio da napravi svojevrsni „obračun” gde če Guareschi i Pasolini dati svoje odgovore na jedno pitanje, tj. šta je bio uzrok nezadovoljstva, straha i sukoba koji su potresli tadašnje društvo. Film, koji na izrazito kritički i kontroverzan način analizira društvene sukobe savremenog sveta, nastao je kroz montažu starih snimaka Ferrantijevih filmskih novosti iz Mondo Libero, arhivskog materijala o različitim zemljama, slika iz umetničkih knjiga i časopisa. Guareschi kritikuje degradaciju umetnosti u komercijalne svrhe i „bezdušni“ modernizam koji briše svaki pogled osim materijalizma i, konačno, izaziva nepoverenje prema budućnosti.

U svom delu dokumentarca, Pasolini se bavi Mađarskom revolucijom 1956. i Kubanskom revolucijom, veliča progresivizam, dekolonizaciju i klasnu borbu, uzima smrt Marilyn Monroe kao primer kada govori o smrti lepote, žali se na nestanak ruralnog sveta i žestoko kritikuje industrijalizaciju, konzervativizam, antikomunizam i buržoaziju. Deo Pasolinijevog filma je isečen kako bi se napravio prostor za Guareschija u finalnom rezu.

Iako polaze sa suprotnih pozicija, Guareschijeve i Pasolinijeve izjave imaju neke zajedničke tačke, posebno u pogledu otuđenja i dehumanizacije u savremenom svetu. Moglo bi se čak činiti da su se viđenja i jednog i drugog pokazala proročkim, iako na negativan način.

Prijem

[uredi | uredi kod]

La rabbia je relativno brzo nestala iz bioskopa, samo nekoliko nedelja nakon premijere 1963. godine, a kada je počelo ponovo prikazivanje uglavnom se izbacivao Guareschijev segment i ostavljao samo Pasolinijev. U savremeno doba ponovo se pojavlilo interesovanje za film, posebno zbog kreativnog korišćenja arhivskih snimaka i kinematografije.[2] Kritičar Evan Calder Williams je 2011. godine opisao Pasolinijev deo filma kao „jedan od dokaza da „politička umetnost” ne mora da izazove mržnju prema politici i umetnosti kod gledaoca", ali je Guareschijev deo odbacio kao "nikakav i podao desničarski film“; Williams je zaključio da „nema ničega što nije duboko konzervativno, nerečito i fašističko“ u Guareschijevom segmentu.[3]

Tek na 65. Venecijanskom filmskom festivalu Pasolinijev film se vraća u svetlo, restauriran i u proširenoj „director's cut“ verziji. Giuseppe Bertolucci, direktor restauracije, opravdao je izostanak Guareschijeve polovine definišući njegove izjave o dekolonizaciji i Alžirskom ratu kao „nepodnošljive“.[4] Bertolucci je u to vreme bio i na čelu odbora za proslavu stogodišnjice Guareschijevog rođenja: nakon njegovih izjava, očigledno je morao da podnese ostavku. Kada je kontroverza utihnula, La rabbia, koja je sadržala i Guareschijev deo, je prikazana na „Festivalu porodice Fiuggi” sledeće godine, uz veliko priznanje javnosti.

Izvori

[uredi | uredi kod]
  1. „Pier Paolo Pasolini: La rabbia /Anger – Istituto Italiano di Cultura di Londra”. iiclondra.esteri.it. Pristupljeno 2023-12-23. 
  2. Goldsmith, Leo (2012). „Review of La Rabbia (1963)”. The Moving Image 12 (1): 156–158. DOI:10.1353/mov.2012.0013. 
  3. Williams, Evan Calder (12 December 2011). „On Rage and Swagger”. The New Inquiry. Pristupljeno 17 December 2019. 
  4. „Guareschi, "la rabbia" dei figli Giuseppe Bertolucci si dimette | Parma la Repubblica.it”. parma.repubblica.it. Arhivirano iz originala na datum 2023-06-11. Pristupljeno 2023-06-11. 

Spoljašnje veze

[uredi | uredi kod]