Vrginmost

„Gvozd” preusmjerava ovdje. Za ostala značenja, v. Gvozd (razvrstavanje).

Vrginmost
Grb
Osnovni podaci
Gradonačelnik	Branko Jovičić (SDSS)
Županija	Sisačko-moslavačka
Stanovništvo
Stanovništvo (2001-/-2011-/-2021)	3.779
Geografija
Koordinate
Površina	212,4 km²
Vrginmost Vrginmost (Hrvatske)
Ostali podaci
Poštanski kod	44410 Gvozd

Vrginmost (od 1996. do 2012. Gvozd), gradić i sjedište općine Gvozd u Hrvatskoj, koja administrativno pripada Sisačko-moslavačkoj županiji.

Geografija

Vrginmost se nalazi na Kordunu, 40 km od Karlovca, blizu bosanskohercegovačke granice.

Do 1995. godine, Gvozd se zvao Vrginmost. Ime je promijenjeno poslije operacije Oluja, a bivša opština Vrginmost u novoj teritorijalnoj organizaciji podijeljena na općine Gvozd, Topusko i Lasinju.

Stanovništvo

Po posljednjem popisu stanovništva iz 2001. godine, općina Gvozd imala je 3.779 stanovnika, raspoređenih u 19 naselja:

• Blatuša - 285
• Bović - 150
• Brnjavac - 87
• Crevarska Strana - 262
• Čremušnica - 85
• Donja Čemernica -
• Dugo Selo Lasinjsko - 64
• Golinja - 65
• Gornja Čemernica - 232
• Gornja Trstenica - 102
• Gvozd (Vrginmost) - 1.303
• Kirin - 56
• Kozarac - 166
• Ostrožin - 64
• Pješčanica - 222
• Podgorje - 178
• Slavsko Polje - 375
• Stipan - 41
• Šljivovac - 33
• Trepča - 9

Historija

Gvozd je bilo prvobitno ime Petrove gore i značilo je „šuma“. Kasnije je Petrova gora dobila ime po Petru Svačiću, hrvatskom kralju koji je umro u bici kod Gvozda 1079. godine.

U Drugom svjetskom ratu, u augustu mjesecu 1941. godine Ustaše su ubile više od 1.000 Srba iz Vrginmosta i okoline u pokolju u Glinskoj crkvi. Ubijeno je i najmanje 116 djece [1]. Tada su i spaljena srpska sela u okolini, kao i hram Sv. proroka Ilije, podignut 1773. godine. 1942. Vrginmost su oslobodili Partizani (vidi Bihaćka operacija 1942.)

Većinski srpsko stanovništvo se godine 1990. pobunilo protiv nove hrvatske vlasti, te je područje općine za vrijeme rata u Hrvatskoj došlo pod nadzor Republike Srpske Krajine. Godine 1995. tadašnji Vrginmost u Operaciji Oluja dolazi pod hrvatski nadzor, a kasnije mu je 1996. promijenjeno ime u Gvozd.

Postupnim povratkom srpskih izbjeglica, Srbi su u Gvozdu ponovno stekli apsolutnu većinu. 2012. mjestu je vraćen prijašnji naziv Vrginmost.

Gospodarstvo

U Vrginmostu je 1960. rođena Maca Čiča,dipl.ecc.savezni carinski inspektor. Gordana Rušnov-Zafranović iz Gvozda je HR Manager at GE W&PT u Češkoj Republici.

Znameniti ljudi

• Petar Svačić, posljednji hrvatski kralj narodne krvi, koji je poginuo na planini Gvozdu, koja je po njemu dobila ime Petrova Gora.
• *Ognjeslav Utješinović Ostrožin (1817-1890), pesnik i pisac
• Radivoje Đanković, znameniti moler u penziji iz Gvozda (tadašnjeg Vrgimosta),rođen 1933. u Blatuši, Delegat zanatstva i građevinskih radova od 1965. do 1987., učestvovao u izgradnji lokalnog vodovoda (glavnih mreža).
• Veljko Guberina, poznati odvjetnik
• Gojko Nikoliš, liječnik, pisac, sudionik NOR-a, Narodni heroj Jugoslavije.
• Mile Mrkšić, bivši srpski pukovnik JNA.
• Nikola Vidović, učesnik Narodnooslobodilačke borbe, general - potpukovnik JNA i narodni heroj Jugoslavije.

Spomenici i znamenitosti

Spomenik posljednjem Hrvatskom Kralju narodne krvi "Petru Svačiću" (KRALJEV GROB) na Petrovoj Gori.

Sport

U Vrginmostu postoje dvije sportske udruge - jedna je NK Gvozd (seniori), a druga je NK Gvozd (pioniri). U Vrginmostu je rođen 1968. Aleksandar Raković,atletski reprezentativac,učesnik Svjetskog atletskog prvenstva u brzom hodanju,sin legendarnog maratonca i trenera AK Ljubomira Raković,sada podpredsednik ASS i trener. Bojan Bijelić,rođen 1982. učestvovao na Univerzijadi,Evropskom i Svjetskim prvenstvima u taekwondo,osvajač mnogih medalja,sin odbojkaša Mile Bijelić.

Vanjske veze

Vrginmost na Wikimedijinoj ostavi

• Gvozd - mape, vremenski podaci itd.
• Fotografije grada i okoline Arhivirano 2016-03-06 na Wayback Machine-u
• Još fotografija Arhivirano 2007-09-27 na Wayback Machine-u
• Parohija Vrginmost Arhivirano 2007-09-27 na Wayback Machine-u