Rachunki bankowe w UE
Prawo do podstawowego rachunku bankowego
Z różnych względów możesz potrzebować rachunku bankowego w swoim lub innym kraju UE.
Jeśli mieszkasz legalnie w jednym z krajów UE, masz prawo do otworzenia tzw. podstawowego rachunku płatniczego. Bank nie może odmówić Ci otworzenia podstawowego rachunku płatniczego tylko dlatego, że nie mieszkasz w kraju, w którym bank ma swoją siedzibę.
Uwaga
Prawo to nie ma zastosowania do innych rodzajów rachunków bankowych, takich jak np. rachunki oszczędnościowe.
Kiedy bank może odmówić Ci otworzenia podstawowego rachunku płatniczego
Bank może odmówić otwarcia konta, jeśli nie przestrzegasz przepisów UE dotyczących przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu .
W niektórych krajach UE bank może odrzucić Twój wniosek o otwarcie podstawowego rachunku bankowego, jeśli już posiadasz podobny rachunek w innym banku w tym samym kraju.
Jeżeli złożysz wniosek o otwarcie podstawowego rachunku płatniczego poza krajem, w którym mieszkasz, banki w niektórych krajach UE mogą także poprosić Cię o wykazanie, że faktycznie jesteś zainteresowany otwarciem takiego rachunku – na przykład jeśli mieszkasz w jednym kraju, a pracujesz w innym.
Charakterystyka podstawowego rachunku płatniczego
Podstawowy rachunek płatniczy to rachunek, który umożliwia dokonywanie standardowych transakcji, które są niezbędne w życiu codziennym, takich jak:
- przekazy
- wypłata gotówki
- odbiór i realizacja płatności (na przykład zakupy przy użyciu karty czy polecenia zapłaty).
Powinien on również obejmować kartę płatniczą, której można używać do wypłaty gotówki i dokonywania zakupów – zarówno online, jak i w sklepach.
Jeśli dany bank oferuje dostęp do usług bankowości online, również powinien Ci go zaoferować. Nie musi jednak oferować Ci udogodnień takich jak np. kredyt w rachunku bieżącym.
W niektórych krajach UE banki nadal mogą naliczać opłatę roczną za prowadzenie podstawowego rachunku płatniczego. Opłata ta powinna pozostać na rozsądnym poziomie.
Prawdziwa historia
Nie musisz mieszkać w danym kraju UE, aby otworzyć w nim konto
Sándor rozpoczął pracę w firmie mającej siedzibę w Słowenii, ale nadal mieszka na Węgrzech. Postanowił założyć konto bankowe w Słowenii, aby korzystać z niego na potrzeby codziennych wydatków, zachowując przy tym swoje konto w węgierskim banku.
Zatem zwrócił się do pobliskiego słoweńskiego banku o otwarcie podstawowego rachunku płatniczego. Bank zgodził się na otwarcie rachunku, mimo iż Sándor nie mieszkał w Słowenii.
Banki nie mają prawa odmówić klientowi otwarcia podstawowego rachunku ze względu na fakt, że nie mieszka on w danym kraju.
Informacje o opłatach
Przed otwarciem konta bank powinien dostarczyć Ci dokument zawierający informacje o najważniejszych usługach oferowanych w związku z prowadzeniem rachunku oraz wszelkich związanych z nimi opłatach, które możesz ponieść. Jest to tzw. dokument dotyczący opłat. Umożliwia on porównanie kosztów prowadzenia rachunku w różnych bankach.
Twój bank musi również dostarczyć Ci dokument zawierający informacje o opłatach za usługi powiązane z Twoim rachunkiem płatniczym, które naliczane są co najmniej raz w roku Jest to tzw. zestawienie opłat. Dokument ten powinien również zawierać informacje o ewentualnych odsetkach mających zastosowanie do Twojego rachunku.
Przenoszenie rachunków bankowych
Klient ma prawo do przeniesienia swojego rachunku bankowego do innego banku w tym samym państwie UE. Nowy bank powinien mu w tym pomóc.
Jeżeli chcesz przenieść swój rachunek do innego banku w tym samym państwie, zwróć się do nowego banku o przeniesienie swoich regularnych płatności na nowy rachunek.
Nowy bank dopilnuje, by Twój stary bank przekazał wszystkie dane i anulował wszelkie zlecenia stałe. Nowy bank musi także:
- poinformować osoby trzecie – np. pracodawców, zakład ubezpieczeń społecznych i dostawców usług – o zmianie konta
- ustanowić Twoje nowe zlecenia stałe
- zaakceptować odnośne polecenia zapłaty na nowym koncie.
Bank może obciążyć Cię opłatą za zamknięcie starego rachunku.
Jeśli poniesiesz koszty w trakcie procedury przenoszenia rachunku, ponieważ bank nie dotrzymał jakiegoś terminu (np. anulowania danej płatności) lub popełnił błędy, przysługuje Ci prawo do zwrotu tych kosztów. Jeśli napotkasz jakiekolwiek problemy, możesz skorzystać z systemu pozasądowego rozstrzygania sporów.
Prawdziwa historia
Przenoszenie rachunków bankowych nie zawsze odbywa się bezproblemowo
Suzanne przeprowadziła się z Tuluzy do Paryża i postanowiła przenieść swój rachunek bankowy do lokalnego banku w Paryżu. Zwróciła się do swojego nowego banku w Paryżu o przeniesienie wszystkich swoich płatności na nowy rachunek i zamknięcie starego konta w Tuluzie.
Bank w Paryżu polecił bankowi w Tuluzie, aby anulował jej zlecenia stałe i zamknął jej rachunek. Następnie banki ustanowiły zlecenia stałe z nowego rachunku. Jednak zapomniały poinformować jej operatora telefonii komórkowej i Suzanne została ukarana grzywną, ponieważ operator nie otrzymał opłat na czas.
Suzanne złożyła zatem skargę do banku w Paryżu. Bank dokonał zwrotu kosztów grzywny i ustanowił właściwe zlecenie stale dotyczące opłat za korzystanie z usług operatora telefonii komórkowej.
Twoje pieniądze są chronione w UE
Unijne przepisy gwarantują, że pieniądze na Twoim rachunku bankowym (rachunku oszczędnościowym lub rachunku bieżącym) są chronione na wypadek niewypłacalności Twojego banku. Twoje pieniądze są chronione do kwoty 100 tys. euro lub równowartości w lokalnej walucie. Ten limit obowiązuje na osobę i na bank, co oznacza, że jeśli masz kilka kont w tym samym banku, limit 100 tys. euro dotyczy wszystkich Twoich depozytów w tym banku.
Istnieją pewne wyjątki od tej reguły. Jeżeli posiadasz konto wspólnie z partnerem, limit 100 tys. euro dotyczy osobno każdego oszczędzającego, czyli w przypadku wspólnego konta bezpieczne jest nawet 200 tys. euro. Twoje pieniądze będą również chronione powyżej kwoty 100 tys. euro w niektórych przypadkach i przez ograniczony czas, np:
- pieniądze uzyskane ze sprzedaży prywatnej nieruchomości mieszkalnej
- pieniądze otrzymane w związku z określonym wydarzeniem w Twoim życiu, jak np. małżeństwo, rozwód, przejście na emeryturę, zwolnienie z pracy, inwalidztwo lub śmierć członka rodziny
- pieniądze otrzymane z tytułu wypłaty ubezpieczenia lub odszkodowania za obrażenia będące wynikiem przestępstwa lub za niesłuszne skazanie.
W takich przypadkach środki powyżej 100 tys. euro są chronione przez co najmniej trzy miesiące i nie dłużej niż 12 miesięcy od momentu wpływu pieniędzy na konto lub od momentu, gdy zaistnieje prawna możliwość przeniesienia takich depozytów, w zależności od warunków i progów ustalonych przez każde państwo członkowskie UE.