Edward Likowski

Edward Likowski

Prymas Polski
Gratia Dei Sum Id Quod Sum Z Bożej Łaski Jestem Tym Kim Jestem
Kraj działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	26 września 1836 Września
Data i miejsce śmierci	20 lutego 1915 Poznań
Arcybiskup metropolita gnieźnieński i poznański
Okres sprawowania	1914–1915
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Prezbiterat	21 grudnia 1861
Sakra biskupia	1 maja 1887

Sukcesja apostolska

Data konsekracji	1 maja 1887
Konsekrator	Julius Dinder
Współkonsekratorzy	Leon Redner Hermann Gleich
Konsekrowani biskupi Wilhelm Kloske 11 lutego 1911
Współkonsekrowani biskupi Antoni Andrzejewicz 3 sierpnia 1890 Florian Stablewski 17 stycznia 1892 Augustyn Rosentreter 9 lipca 1899 Heinrich Marx 26 czerwca 1900 Eduard Herrmann 24 listopada 1901 Jan Trepnau 10 grudnia 1905 Jakub Klunder 15 września 1907

Edward Likowski (ur. 26 września 1836 we Wrześni, zm. 20 lutego 1915 w Poznaniu) – polski duchowny rzymskokatolicki, historyk Kościoła, biskup pomocniczy poznański w latach 1887–1914, arcybiskup metropolita gnieźnieński i poznański oraz prymas Polski w latach 1914–1915.

Życiorys

Był synem Wincentego i Józefy z Zimniewiczów. Uczeń Królewskiego Katolickiego Gimnazjum w Ostrowie, gimnazjum we Wrześni, Gimnazjum św. Marii Magdaleny w Poznaniu. Studia teologiczne odbył w Münsterze, gdzie uzyskał licencjat (1861) i doktorat (1881) z teologii. Po wyświęceniu na kapłana, w grudniu 1861, sprawował przez 10 miesięcy obowiązki wikariusza w Kcyni, a następnie przez trzy lata katechety i nauczyciela języka hebrajskiego w gimnazjum św. Marii Magdaleny w Poznaniu. Opracował w języku polskim katechizm J. Deharbe dla młodzieży dojrzalszej, który doczekał się kilku wydań. Równocześnie pisał artykuły naukowe do Tygodnika Katolickiego. Na początku 1866 został powołany na profesora historii kościelnej i prawa kanonicznego seminarium duchownego w Poznaniu. W 1869 uczestniczył w soborze watykańskim I jako teolog Arcybiskupa Mieczysława Ledóchowskiego.

Członek czynny Akademii Umiejętności w Krakowie od 1887, a w latach 1895–1915 prezes Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Doctor honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego (1900). Był kustoszem kolegiaty św. Marii Magdaleny w Poznaniu.

W trakcie kulturkampfu przez kilka miesięcy przebywał w więzieniu. Należał do ścisłego grona tajnych reprezentantów pozbawionych możliwości sprawowania godności kardynała.

W 1911 został uhonorowany przez Piusa X tytułem hrabiego rzymskiego i asystenta tronu papieskiego.

Pochowany w katedrze poznańskiej w kaplicy Szołdrskich.

Jego bratankiem był Henryk Likowski, również duchowny i historyk Kościoła katolickiego, profesor Uniwersytetu Warszawskiego.

Upamiętnienie

W 2019 jego imię nadano skwerowi w Poznaniu, położonemu w rejonie ulic Jana Pawła II i Kaliskiej.

Wybrane publikacje

• Historia unii Kościoła ruskiego z Kościołem rzymskim (1875)
• Dzieje kościoła unickiego na Litwie i Rusi w XVII i XIX wieku uważane głównie ze względu na przyczyny jego upadku (1880)
• O rokowaniach poprzedzających unię brzeską (1596 r.) (1886)
• Rzut oka na wewnętrzny stan Cerkwi Ruskiej przed Unią Brzeską, „Roczniki Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk” t. 20 (1894), s. 226–265.
• Unia brzeska w 1596 (1896)
• Synody dyecezyi chełmskiej obrządku wschodniego (1902)

Bibliografia

• Filipowicz M., Edward Likowski jako historyk Kościoła unickiego (komunikat), „Roczniki Humanistyczne”, t. 41 (1993), z. 7, s. 59–63.
• Galos A., Likowski Edward, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. 17, Warszawa 1972, s. 330–332.
• Gąsiorowski A., Likowski Edward, [w:] Słownik historyków polskich, Warszawa 1994, s. 300.
• Kosman M., Między tronem a ołtarzem, Poznań 2000, ISBN 83-7272-017-7.
• Kwilecki A., Florkowski H., Ziemiaństwo wielkopolskie w kręgu arystokracji. Wyd. Poznańskie, 2004, s. 334

Linki zewnętrzne

• Nota biograficzna Edwarda Likowskiego na stronie archidiecezji gnieźnieńskiej (arch.). [dostęp 2021-05-30].
• Edward Likowski [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2012-01-09]  (ang.).
• Publikacje Edwarda Likowskiego w bibliotece Polona. [dostęp 2021-08-13].